Onderzoek toont aan: gebrek aan slaap verhoogt op lange
termijn het risico op emotionele stoornis bij kind
UNIVERSITY OF HOUSTON
Als je vraagt naar de manier waarop slaapgebrek de emoties kan
beïnvloeden, krijg je als antwoord meestal dat je er chagrijnig, duf
en slechtgehumeurd van wordt. Er worden heel wat grappen gemaakt
over hoe slaapgebrek de aardigste mensen in een soort Jekyll en Hyde
verandert, maar een tekort aan slaap kan wel heel wat serieuzere
gevolgen hebben dan wat prikkelbaarheid, moeite met concentreren en
ongeduld.
Cadice Alfano, een klinisch psycholoog en universitair
hoofddocent psychologie aan de Universiteit van Houston, zegt dat
kinderen met te weinig slaap of met een onderbroken nachtrust vaker
depressies en angststoornissen ontwikkelen later in hun leven. De
studie, gefinancierd door een subsidie van het Amerikaanse National
Institute of Mental Health (NIMH, een onderdeel van het NIH),
probeert de studie in kaart te brengen hoe slaapgebrek in de jeugd
precies de kans op emotionele aandoeningen later in het leven
vergroot.
“We willen vooral graag begrijpen hoe kinderen emotionele
ervaringen beoordelen, uiten, reguleren en zich later herinneren,
zowel als ze voldoende slaap krijgen, als wanneer dat niet zo is,”
zegt Alfano, de hoofdonderzoeker van de studie en directeur van het
Sleep and Anxiety Center in Houston (SACH). “We concentreren ons op
kinderen, omdat slaapgewoontes en -patronen, net als problemen met
angst en depressie, zich vroeg in het leven ontwikkelen en lang
kunnen duren.”
Alfano en haar collega-onderzoeker Cara Palmer, postdoc bij SACH,
onderscheiden duidelijke emotionele processen, die – als ze worden
verstoord door slecht slapen – kinderen gevoelig maken voor het
ontwikkelen van angst en depressie. Om deze cognitieve,
gedragsmatige en lichamelijke risicopatronen voor emotionele
problemen te kunnen vastleggen, beperkten zij tijdelijk de slaap van
50 pre-puberale kinderen van tussen de 7 en 11 jaar.
Hun bevindingen laten zien dat onvoldoende slaap invloed heeft op
de emotionele gezondheid van de kinderen, niet alleen omdat het voor
meer negatieve emoties zorgt, maar ook doordat het veranderingen
teweegbrengt in positieve emotionele ervaringen. Na slechts twee
nachten slecht slapen bijvoorbeeld, beleven kinderen al minder
plezier aan positieve dingen, reageren ze er minder op en kunnen ze
zich later moeilijker details herinneren van deze positieve
ervaringen. Als hun normale slaapgewoontes wat slaapduur betreft
echter voldoende zijn, hebben de kinderen minder last van deze
emotionele effecten.
“Een gezonde nachtrust is essentieel voor het psychologische
welbevinden van kinderen,” zegt Alfano. “Constant slecht slapen kan
uiteindelijk leiden tot depressie, angst en andere emotionele
problemen. Daarom moeten ouders slaap zien als een essentieel
onderdeel van de algehele gezondheid, net als voeding, tandenpoetsen
en fysieke activiteit. Als je kind er moeite mee heeft ’s ochtends
wakker te worden of als het overdag slaap heeft, dan is de slaap die
het ’s nachts krijgt waarschijnlijk niet voldoende. Dit kan komen
door verschillende oorzaken, zoals te laat naar bed gaan, onrustig
slapen of een inconsistent slaapritme.”
Volgens Alfano is het bestuderen van het verband tussen
slaapverstoringen in de jeugd en het slecht kunnen verwerken van
emotionele processen van het grootste belang, omdat dit de periode
is waarin de systemen voor slaap- en emotieregulatie zich
ontwikkelen. De verhoogde behoefte aan slaap en de grotere
hersenplasticiteit bij kinderen wijzen erop dat dit een cruciale
tijd is, die een mogelijkheid voor vroege interventie biedt. De
gecombineerde maatschappelijke kosten van angststoornissen en
depressie worden geschat op meer dan 120 miljard dollar per jaar,
wat de noodzaak nog eens onderstreept van vroege opsporing van
risicofactoren en effectieve behandelingsmethoden.
Vertaling:
Astrid Zwart