Globalisering maakt het begrip van de wereld niet groter
Nieuws van ver beïnvloedt de kijk op de nabije omgeving
Negatieve berichtgeving in de media over bijvoorbeeld IS, de Griekse
schuldencrisis of de toetreding van Turkije tot de EU maken ons intoleranter
tegenover de betrokken minderheden in onze nabijheid. Positieve berichtgeving
heeft daarentegen geen positieve invloed op ons beeld van de betreffende
bevolkingsgroepen. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Thijs Bouman, waarop
hij 14 januari promoveert aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Bouman toont met zijn onderzoek een onverwacht negatief effect van de
globalisering: ‘Waar globalisering kennis en begrip over verre landen zou kunnen
vergroten, zorgt de complexiteit van de informatie juist voor onbegrip en
stereotyperingen.’
Als we op het journaal een reportage zien over radicalisering
in Indonesië dan kijken we daarna negatiever naar Indonesische Nederlanders én
moslims in Nederland. Zij hebben weliswaar niets met dat nieuws of die
ontwikkeling te maken, maar het is onze manier om dat nieuws van zo ver weg te
verwerken, vertelt Bouman: ‘We zoeken naar een manier om die verre
gebeurtenissen een plaats te geven door het onbewust te koppelen aan
geassocieerde bevolkingsgroepen in onze omgeving. Opvallend genoeg gebeurt dat
alleen bij negatief nieuws. Bij positief nieuws blijft ons oordeel neutraal.’
Tadzjikistan
Bouman deed zijn onderzoek onder meer met psychologische experimenten waarbij
proefpersonen realistische nieuwsberichten onder ogen kregen die op details van
elkaar verschilden. Zo keken ze, na het lezen van een bericht over
radicalisering in Tadzjikistan negatiever aan tegen Marokkanen in Nederland als
Tadzjikistan in het Midden Oosten werd gesitueerd, en negatiever tegen
Indonesische Nederlanders als het bericht het land Aziatisch noemde. ‘We kozen
Tadzjikistan, omdat bijna niemand weet waar dat ligt.’ Bij die experimenten viel
ook op dat proefpersonen bij berichten over de toetreding van Turkije tot de EU
ook Marokkaanse Nederlanders met dat bericht associeerden.
Twee soorten dreiging
De negatieve gevoelens voor de nabije geassocieerde bevolkingsgroepen in onze
omgeving worden vooral bepaald door angst, hetzij voor het wereldbeeld en de
normen en waarden van de betreffende groep, de symbolische groepsdreiging,
hetzij voor de mogelijkheid dat die groep bezittingen of welvaart afpakt, de
realistische groepsdreiging. Vooral de symbolische groepsdreiging van veraf,
zoals bijvoorbeeld het religieuze extremisme van IS, blijkt effect te hebben op
intolerantie, in dit geval ten opzichte van Turkse en Marokkaanse Nederlanders.
Associaties
Bouman hoopt dat zijn onderzoek kan bijdragen aan het voorkomen van
intolerantie die is ingegeven door nieuws uit een ver land: ‘Als we willen
voorkomen dat informatie in de media dit soort negatieve associaties veroorzaakt
moeten we bijvoorbeeld het woord Azië vermijden als we het over Tadzjikistan
hebben, of de afkorting IS gebruiken in plaats van voluit Islamitische Staat. En
daarnaast is het belangrijk dat we ons bewust zijn van deze processen in ons
hoofd, dat haalt de angel er wellicht ook uit.’
Steun ons werk, bezoek eens de Leefbewust webwinkel
De Leefbewust webwinkel richt zich voornamelijk op plantaardige
produkten zoals bessen, kruiden, grassen, algen, algenolie, zaden,
een natuurlijke multivitamine en de krenten uit de pap qua
voedingssupplementen. We zijn eigenlijk altijd op zoek naar de beste
versies van produkten. Zo hebben we schone Chlorella uit
binnenkweek, Spirulina gekweekt in bassins in de woestijn van
California en de betere kwaliteit tarwegras uit Nieuw Zeeland.
Bezoek de webwinkel
