Belg is bezorgd over vervuiling zeeën maar voelt zich
machteloos
Concrete info en tips, zoals in de campagne Bewuste Visweek,
helpen
Belgische consumenten zijn bezorgd over de vervuiling van zeeën
en oceanen, maar geloven nauwelijks in hun eigen mogelijkheden om er
zelf iets aan te doen. Concrete tips kunnen daaraan verhelpen, zo
blijkt uit UGent-onderzoek.
Bewust maar machteloos
Europese consumenten zijn zich vrij goed bewust van de oorzaken van
de vervuiling van zeeën en oceanen. Ze wijzen vooral de industrie
aan als oorzaak. Terwijl ze hierover hun bezorgdheid uiten, voelen
ze zich machteloos om er zelf iets aan te doen.
Van de 540 Belgen in de studie was slechts 16% overtuigd zelf te
kunnen bijdragen aan de bescherming van het mariene ecosysteem door
hun eigen gedrag te veranderen. Wanneer een 'meer bewuste keuze van
vis' als een mogelijke actie gecommuniceerd werd, was al één op de
drie Belgen (37%) overtuigd te kunnen bijdragen aan de bescherming
van het mariene ecosysteem.
België scoorde daarmee echter het laagst in vergelijking met de
andere landen in de studie. In Portugal, Spanje en Italië – landen
waar traditioneel meer vis gegeten wordt dan bij ons – was ongeveer
de helft overtuigd dat zij kunnen helpen bij het beschermen van
zeeën en oceanen door een meer bewuste viskeuze te maken.
Nood aan informatie en concrete actie
De studie toont bovendien aan dat een grotere bewustwording en een
sterkere bezorgdheid ertoe leiden dat consumenten meer geloven in
hun eigen mogelijkheden om het verschil te helpen maken. Dit verband
werd echter enkel gevonden wanneer een concrete actie gecommuniceerd
werd aan de deelnemers, zoals het bewust kiezen van een bepaalde
vissoort om te consumeren. Consumenten bleken nog steeds overtuigd
te zijn van de gezondheidsvoordelen van de consumptie van vis en
visserijproducten en ze lieten zich nauwelijks afschrikken door de
mogelijke risico’s als gevolg van de vervuiling van zeeën en
oceanen.
“Onze resultaten onderstrepen daarmee het belang van een bewuste
viskeuze, van informatie over de broosheid van het mariene
ecosysteem en wat we er zelf aan kunnen doen. Campagnes zoals de
'Bewuste Visweek' die deze week loopt, komen dus geen moment te
vroeg”, aldus de onderzoekers. Prof. Wim Verbeke (UGent): “Deze
eerste 'Bewuste Visweek' bij ons mikt op bewustwording en wakkert de
bezorgdheid aan.
Gelukkig geeft ze ook concrete aanbevelingen en tips, en leert ze
consumenten waarop ze kunnen letten om een meer bewuste en duurzame
viskeuze te maken. De nodige elementen zijn aanwezig om de boodschap
goed over te brengen en aldus bij te dragen aan een duurzaam beheer
van onze zeeën en oceanen.”
Urgentie
De verwachting is dat de vervuiling van onze zeeën en oceanen
verdrievoudigt in de komende 50 jaar in vergelijking met de situatie
van de voorbije 50 jaar. Naast vervuiling door menselijke
activiteiten, zorgen ook overbevissing, klimaatverandering en de
groeiende wereldbevolking voor een toenemende druk op de mariene
ecosystemen.
Over de studie
In het kader van het Europees onderzoeksproject ECsafeSEAFOOD
peilden onderzoekers van de Universiteit Gent naar de reacties van
meer dan 2.800 consumenten in vijf Europese landen (België, Ierland,
Italië, Spanje en Portugal). De steekproeven waren representatief
voor geslacht, leeftijd en regio in elk van de landen. De resultaten
van de studie werden zopas gepubliceerd in het wetenschappelijke
tijdschrift Environmental Research.
Wetenschappelijke publicatie: Jacobs, S., et al. (2015). Marine
environmental contamination: public awareness, concern and perceived
effectiveness in five European countries. Environmental Research,
http://dx.doi.org/10.1016/j.envres.2015.08.009