Milieudefensie kiest partij voor GroenLinks en tegen
schone lucht
Over de twijfelachtige motieven Van Milieudefensie
om voor de Utrechtse milieuzones te pleiten.
Milieudefensie heeft aangekondigd de gemeente Utrecht te komen
verdedigen tijdens de zitting van a.s. donderdag 28 mei (15.15 uur)
bij de behandeling van het beroep tegen de Utrechtse milieuzone. In
de aankondiging doet Milieudefensie alsof dat beroep alleen is
ingesteld door de KNAC, maar de Stichting Stop Luchtverontreiniging
Utrecht (SSLU) heeft dat ook gedaan.
De SSLU is al jaren een verklaard tegenstander van
de milieuzone, Milieudefensie heeft de kant van GroenLinks-wethouder
Lot van Hooijdonk gekozen. De SSLU heeft zich altijd op het
standpunt gesteld (wat Milieudefensie vroeger ook deed!), dat het
autoverkeer drastisch teruggedrongen moet worden en dat er een eind
moet komen aan het voortdurend aanleggen van nog meer
parkeervoorzieningen en asfalt in het centrum van de stad.
GroenLinks, die vanaf 2010 de wethouder heeft
geleverd voor verkeer en luchtkwaliteit, maakt zich juist sterk voor
het behoud van een optimale autobereikbaarheid van de binnenstad en
het stationsgebied (*) en heeft recentelijk dan ook ingestemd met
de aanleg van de ondergrondse parkeergarage onder het
Jaarbeursplein. Om het autoverkeer en de groei daarvan niet te
hoeven tegengaan heeft GroenLinks de milieuzone als een heilzame
maatregel omarmd.
Ook steden als Amsterdam en Rotterdam denken
erover een milieuzone in te voeren. En wel om dezelfde reden: dat
geeft die steden een argument om het nog steeds toenemend
autoverkeer in de stad niet terug te hoeven dringen. Al die steden
zijn bang dat de animo om grote kantoren in de stad te bouwen
wegvalt als je daar niet met de auto kan komen. En al die steden
zijn bang dat ze dan met hun dure grond blijven zitten en de stad
niet verder kunnen 'ontwikkelen'. Dat is ook expliciet wat Peter van
Corler van GroenLinks als reden heeft opgegeven om te stemmen voor
de ondergrondse parkeergarage onder het Jaarbeursplein bij het
station.
Uit berekeningen van de gemeente zelf blijkt dat
het effect van de milieuzone voor personenauto's in Utrecht heel
gering is: 0,11 microgram/m3 NO2 in de milieuzone (binnenstad en
stationsgebied). Buiten de milieuzone neemt de luchtverontreiniging
toe doordat 'vervuilende' auto's de milieuzone ontwijken. De VVD
heeft terecht aangevoerd dat het effect in de milieuzone zo minimaal
is, dat een half jaar groei van het autoverkeer ruim voldoende is om
dat effect volledig teniet te doen.
GroenLinks en Milieudefensie roepen keer op keer
dat als je 2% (de meest vervuilende auto') van de weg haalt, de
lucht 30% schoner wordt. De SSLU heeft al een paar keer aan de hand
van cijfers van de gemeente zelf aangetoond dat dat bedrog is en dat
het effect van de milieuzone waarschijnlijk zelfs een
verslechtering is van de lucht. GroenLinks en Milieudefensie gaan
een discussie daarover met de SSLU uit de weg en gokken erop dat
als ze maar vaak genoeg roepen dat de lucht 30% schoner wordt en de
media dat kritiekloos reproduceren, het publiek vanzelf gaat geloven
dat dat ook zo is.
Of GroenLinks en de gemeente nu blij moeten zijn
dat Milieudefensie zich ongevraagd heeft opgeworpen als verdediger
van het besluit van het Utrechtse gemeentebestuur is de vraag, want
Milieudefensie geeft daarmee te kennen er niet op te vertrouwen dat
de gemeente mans genoeg is om dat zelf te doen, bijgestaan door haar
eigen deskundigen en die van TNO en RoyalHaskoningDHV. En
Milieudefensie wekt bovendien de indruk dat de argumenten voor de
milieuzone zo zwak zijn dat er een demonstratie voor nodig is om de
rechtbank onder de indruk te brengen: leden van Milieudefensie zijn
massaal opgeroepen om bij de zitting aanwezig te zijn.
Dat GroenLinks kiest voor de milieuzone in plaats
van voor het drastisch terugdringen van het autoverkeer (zowel de
huidige als de vorige GroenLinks-wethouder moeten niets hebben van
het aan de rand van de stad doseren van verkeer) is politiek gezien
wel begrijpelijk. GroenLinks heeft om van het college deel uit te
mogen maken zich vanaf 2006 gevoegd naar de grootstedelijke plannen
die in vorige collegeperioden zijn ontwikkeld (met name de plannen
voor het stationsgebied). Wie graag op het pluche wil zitten moet
daar concessies voor doen. Sinds GroenLinks in het college zit heeft
GroenLinks niets bereikt voor het milieu in Utrecht en alleen maar
ingestemd met bouw- en asfaltprojecten die extra
luchtverontreiniging tot gevolg hebben.
Nu Milieudefensie. Waarom maakt Milieudefensie
zich sterk voor een maatregel die bedacht is door
milieuprofessionals van de overheid en commerciële adviesbureaus om
het autoverkeer niet terug te hoeven dringen? Waarom beweert
Milieudefensie dat de maatregel de lucht in Utrecht 30% schoner
maakt, terwijl Milieudefensie (aangenomen dat het de rapportages van
TNO & RHDHV heeft ingezien) weet dat dat klinkklare onzin is?
Milieudefensie is niet ontkomen aan een proces van
aanpassing dat zich bij veel actiegroepen voordoet. Ook bij een
club als de Kracht van Utrecht: het actie voeren tegen en het
bestrijden van politieke besluiten maakt geleidelijk plaats voor
lobbyen bij overheidsinstellingen en bij politieke partijen. Dat
heeft tot gevolg dat er persoonlijke relaties ontstaan tussen
lobbyisten van actiegroepen enerzijds en beleidsambtenaren,
kamerleden en wethouders anderzijds. De kans daarop is het grootst
waar de lobbyist een gewillig oor vindt: bij politieke partijen als
GroenLinks bijvoorbeeld. Die persoonlijke relaties leiden er gauw
toe dat de actiegroep zijn onafhankelijkheid verliest. Actieve
leden van GroenLinks zijn sterk in de bevriende actiegroep
vertegenwoordigd en omgekeerd spelen leden van de actiegroep een
actieve rol in de bevriende politieke partij. Ivo Stumpe fungeert in
feite, net als zijn voorganger Joris Wijnhoven, als medewerker van
de Tweedekamer-fractie van GroenLinks. Actief zijn in een
milieuorganisaties is vaak ook een opstap naar een baantje in een
groene partij, want die partij loopt graag te koop met kandidaten
met zo'n achtergrond en aanhang.
Kortom, Milieudefensie is gaandeweg tot de familie
van GroenLinks gaan behoren. Dat leidt er in de praktijk toe dat
Milieudefensie terughoudend is als er kritiek geleverd moet worden
op een wethouder, kamerlid of gedeputeerde van GroenLinks en dat
Milieudefensie het voor ze opneemt als ze het voorwerp zijn van
kritiek. Ik herinner me dat ik van Ivo Stumpe een boos mailtje kreeg
omdat ik stevige kritiek had geuit op Lintmeijer, notabene 'onze
enige wethouder in de grote steden'. De loyaliteit van
Milieudefensie met GroenLinks gaat nu kennelijk zo ver, dat het zich
geroepen voelt om het voor GroenLinks-wethouder Van Hooijdonk op te
nemen in een bestuursrechtelijke procedure die door de SSLU is
aangespannen tegen de milieuzone voor bestel- en personenwagens. Dat
het Milieudefensie niet om de zaak zelf gaat, maar om de loyaliteit
met GroenLinks blijkt uit het feit dat Milieudefensie, het standpunt
van de SSLU kennende (**), zich voor de behandeling van het beroep
heeft aangemeld zonder ooit de discussie met de SSLU te hebben
gezocht én uit het feit dat Milieudefensie, net als
GroenLinks-wethouder Van Hooijdonk, roept dat die de lucht in
Utrecht 30% schoner maakt. Wat nergens uit de rapportages van TNO &
RoyalHaskoning/DHV blijkt en klinkklare onzin is.
Milieudefensie bewijst de zaak van het milieu een
bijzonder slechte dienst. Want niet alleen is het effect, zoals uit
de berekeningen van de gemeente blijkt, in het minst ongunstige
geval vrijwel te verwaarlozen, maar ook wordt de milieuzone door de
gemeente aangegrepen om niets tegen de sterke groei van het
autoverkeer in Utrecht te doen (***) als gevolg waarvan niet alleen
de uitstoot van NO2, roet en fijnstof toeneemt, maar ook de uitstoot
van CO2 (noch Milieudefensie, noch GroenLinks lijken zich in dit
dossier druk te maken over de groeiende uitstoot van CO2 en de
gevolgen daarvan voor het klimaat).
Kortom, met zogenaamde 'friends of the earth' als
Milieudefensie heeft het milieu geen vijanden nodig.
Kees van Oosten
(*) Deze doelstelling is vastgelegd in het in 2012
vastgestelde 'Ambitiedocument: Utrecht aantrekkelijk en bereikbaar'
(p.65)
(**) zie de website
www.stopluchtverontreiniging.nl waar al jaren kritische
beschouwingen staan tegen de milieuzone.
(***) volgens berekeningen van 'Regio in beweging'
(2012) waar de gemeente zelf aan heeft meegewerkt is er mogelijk
van een verdubbeling sprake van het autoverkeer van en naar het
stationsgebied tussen 2010 en 2020.
Ontvang iedere vrijdag de laatste nieuwtjes en videos