'Paleo' slaap? Sorry, de oud historische mens kreeg niet meer Zzzzs dan
wij…
Het is verleidelijk om te geloven dat men vandaag aan de dag niet genoeg
slaapt, het bestaan zoals wij het kennen in onze goed verlichte huizen met
schetterende televisies, zoemende mobiele telefoons, en een goed gebruikt
koffiezetapparaat in elke keuken. Maar nieuw bewijs heeft gemeld in de Cell
Press tijdschrift Current Biology op 15 oktober, dat het blijkt dat drie
historische groepen van jager-verzamelaars - in verschillende delen van de
wereld, het zonder een van deze verlokkingen van het moderne leven moeten doen
en niet meer slaap krijgen dan wij.
Die traditionele mensen slapen gemiddeld iets minder dan 6,5 uur per nacht.
Ze doen niet regelmatig dutjes. Ze gaan ook niet slapen voor het donker. Met
andere woorden, hun slaapgewoonten zijn niet zo heel verschillend aan de onze,
hoewel ze meestal wakker worden voordat de zon opkomt.
"De korte nachtrust van deze populaties bestrijdt de overtuiging dat slaap
sterk gereduceerd is in de 'moderne wereld," zegt Jerome Siegel van de
Universiteit van Californië, Los Angeles. "Dit heeft belangrijke gevolgen voor
de gedachte dat we slaappillen nodig zouden hebben, omdat de slaapduur gedaald
is met zijn natuurlijke niveau 'door het wijdverbreide gebruik van
elektriciteit, tv, internet en ga zo maar door."
Om grip te krijgen op hoe de mensen sliepen voor de moderne tijd, keken
Siegel en zijn collega's naar de drie traditionele menselijke jager-verzamelaar
samenlevingen: de Hadza Tanzania, de San van Namibië, en de Tsimane van Bolivia.
De onderzoekers namen de slaapgewoonten de klok rond op van 94 personen om de
gegevens van 1165 dagen in z’n geheel te verzamelen.
Wat ze ontdekten was een verrassende gelijkenis in de drie groepen. "Ondanks
de gevarieerde genetica, geschiedenis, en milieu, zagen we dat alle drie de
groepen een vergelijkbaar slaap ritme laten zien, wat erop wijst dat ze in de
kern menselijke slaap patronen tot uitdrukking brengen, waarschijnlijk
kenmerkend voor het historische tijdperk van de Homo sapiens", zegt Siegel.
De slaapduur van de groep lag gemiddeld tussen 5,7 en 7,1 uur, met tussen de
6,9 en 8,5 uur tussen het begin en het einde van de slaapperiode. Deze
getallen zijn aan de lage kant van de duurtijd die gemeld zijn in "industriële
samenlevingen."
Jager-verzamelaars slapen een uur meer in de winter dan in de zomer. Hoewel
het hen aan elektrisch licht ontbrak, ging geen van de groepen slapen voor
zonsondergang. Gemiddeld bleven ze iets meer dan drie uur op na zonsondergang en
werden wakker voor zonsopgang.
Het blijkt dat hun slaapduur meer te maken had met de temperatuur dan met het
licht. Die oude groepen gingen al slapen als de temperatuur daalde en sliepen in
het koudste deel van de nacht.
Er is een belangrijke manier waarop jager-verzamelaars niet zoals wij zijn:
heel weinig van hen lijden aan chronische slapeloosheid - een veel voorkomende
klacht in de Verenigde Staten. Dat roept een interessante mogelijkheid op,
zeggen de onderzoekers.
"Het nabootsen van de natuurlijke omgevingsaspecten, die door deze groepen
ervaren wordt, zouden effectief kunnen zijn bij de behandeling van bepaalde
moderne slaapstoornissen, vooral slapeloosheid, een aandoening die meer dan 20
procent van de Amerikaanse bevolking treft," aldus Siegel.
Vertaling Shanti Onneweer