Duurzaamheid ontbrekende schakel in onderwijs
Het reguliere onderwijs is bijna volledig gericht op het
versterken van de economie en gaat grotendeels voorbij aan de
hedendaagse duurzaamheidskwesties. Daardoor missen jongeren het
noodzakelijke basisdenken om wereldwijde problemen, zoals over
voedselzekerheid, biodiversiteit of grondstoffenschaarste het hoofd
te bieden. “We moeten jongeren opleiden en uitrusten met
competenties die hen in staat stellen de wereld te verduurzamen,”
zegt prof.dr.ir. Arjen Wals, persoonlijk hoogleraar Transformatief
leren voor sociaalecologische duurzaamheid in zijn intreerede aan
Wageningen University op 17 december.
Het bestaande onderwijs is gericht op het versterken van het
economisch potentieel van goederen en diensten, op effectiviteit en
efficiëntie. “Dit zijn componenten van de sector profit, (lees:
economie) in de drie-eenheid people, planet, profit. Maar de beide
sectoren people en planet ontbreken in het onderwijsstelsel”, zegt
prof. Arjen Wals in zijn rede: ‘Beyond unreasonable doubt –
Education and learning for socio-ecological sustainability in the
anthropocene’. “Daarom is een heroriëntatie op het onderwijs nodig,
meer aandacht voor de mens en de aarde.”
Kinderen moeten in het nieuwe onderwijsstelsel competenties
ontwikkelen die hen in staat stellen het handelen van de mensheid te
wegen in termen van duurzaamheid, waarbij zij niet eenzijdige de
focus leggen op de economie, maar een geïntegreerde beeld creëren
inclusief leefbaarheid en ecologie. Want het gaat niet alleen om de
mens, het gaat om alle plant- en diersoorten en ecosystemen, zegt de
Wageningse hoogleraar.
Onzekerheid met duurzaamheid
“We zijn er met milieueducatie de afgelopen veertig jaar niet en ook
de laatste twintig jaar via duurzaamheidsonderwijs niet in geslaagd
om jongeren een algemene maatschappelijke betrokkenheid bij te
brengen”, zegt prof. Wals. Dat komt onder meer door de verwarring
die optreedt door tegenstrijdige berichten waarbij het opgeven van
de ‘oude economie’ vanwege vervuiling of hun bijdragen aan
klimaatverandering, de lokale economie zou schaden, met alle
bedreigingen voor bijvoorbeeld inkomen en werkgelegenheid. De
twijfel die de politiek en onderwijs binnensloop ontaardde veelal in
het routinematige behouden van het ‘goede slechte’ boven het met
overtuiging omarmen van het onzekere ‘nieuwe goede’.
Ondanks onzekerheid is echter duurzaamheidseducatie en -onderwijs
mogelijk, zeker voor wat betreft milieuproblemen die goed in kaart
zijn gebracht. De competenties voor duurzaamheid zijn veelsoortig en
breed en vereisen dan ook nieuwe hybride leeromgevingen die in tijd,
plaats en interacties wisselen en waarbij de grenzen tussen
disciplines, generaties, culturen, instellingen en sectoren
vervagen. Daartoe moeten scholen worden gecreëerd die duurzaamheid
‘ademen’, zegt prof. Wals. Dat is een centrale uitdaging voor het
onderwijsonderzoek van de toekomst.
Steun ons werk, bezoek eens de Leefbewust webwinkel
De Leefbewust webwinkel richt zich voornamelijk op plantaardige
produkten zoals bessen, kruiden, grassen, algen, algenolie, zaden,
een natuurlijke multivitamine en de krenten uit de pap qua
voedingssupplementen. We zijn eigenlijk altijd op zoek naar de beste
versies van produkten. Zo hebben we schone Chlorella uit
binnenkweek, Spirulina gekweekt in bassins in de woestijn van
California en de betere kwaliteit tarwegras uit Nieuw Zeeland.
Bezoek de webwinkel
