Vroege blootstelling aan tabak als oorzaak van
gedragsproblemen bij kinderen
Onderzoekers van Inserm en de Pierre en Marie Curie Universiteit
(UPMC), in samenwerking met de academische ziekenhuizen van 6 Franse
steden, hebben data geanalyseerd over pre- en postnatale
blootstelling aan tabak in de huizen van 5200 schoolkinderen. Er
bleek een verband te bestaan tussen deze blootstelling en het risico
op gedragsproblemen bij kinderen, vooral emotionele stoornissen en
asociale gedragsstoornis. Het verband is sterker als de
blootstelling zowel gedurende de zwangerschap als na de geboorte
plaatsvindt. Deze gegevens laten het risico zien van rook tijdens de
eerste paar jaren en de gedragsmatige gevolgen als het kind eenmaal
de schoolgaande leeftijd heeft bereikt. Deze resultaten worden in
het tijdschrift PLOS ONE gepubliceerd.
De consequenties van blootstelling aan tabak zijn uitgebreid
gedocumenteerd. Het leidt tot allerlei ziektes, waaronder astma. De
potentiële rol van passief roken is echter veel minder bekend als
het gaat om het verband met gedragsproblemen bij kinderen. In deze
context onderzocht het team, geleid door Isabella Annesi-Maesano, de
Inserm Onderzoeksleider van Unit 1136, ‘Pierre Louis Public Health
Institute’ (Inserm/UPMC), het verband tussen pre- en postnatale
blootstelling aan rook en gedragsproblemen bij kinderen.
‘Blootstelling aan passief roken in de postnatale periode,
afzonderlijk of in combinatie met blootstelling tijdens de
zwangerschap, verhoogt het risico op gedragsstoornissen bij kinderen
van de basisschoolleeftijd’ , legt Isabella Annesi-Maesano uit.
Deze gegevens komen uit het 6 Steden Onderzoek, dat zich richtte
op 5221 basisschoolkinderen. Prenatale (roken tijdens zwangerschap)
en postnatale blootstelling aan tabaksrook thuis werd beoordeeld met
gebruikmaking van een gestandaardiseerde vragenlijst die door de
ouders werd ingevuld. Gedragsstoornissen werden beoordeeld via de
Sterktes en Zwaktes Vragenlijst (SZV), ook door de ouders ingevuld,
om het gedragsmatige en psychosociale functioneren van de kinderen
te beoordelen.
Meer gedetailleerd kan gezegd worden dat er een verband is tussen
emotionele stoornissen en blootstelling aan passief roken (meeroken)
gedurende zowel de prenatale als postnatale periodes, wat voor 21%
van de kinderen in het onderzoek geldt. Er is ook een verband tussen
asociale gedragsstoornissen bij deze kinderen en blootstelling aan
meeroken. Het verband bestaat ook in gevallen van prenatale óf
postnatale blootstelling alleen, maar is dan minder uitgesproken.
Deze bevindingen lijken te bevestigen wat al eerder bij dieren is
vastgesteld, namelijk dat de nicotine die in tabaksrook zit
neurotoxische effecten zou kunnen hebben op de hersenen. Tijdens de
zwangerschap stimuleert de nicotine in de rook
acetylcholinereceptoren en dat veroorzaakt structurele veranderingen
in de hersenen. In de eerste levensmaanden veroorzaakt blootstelling
aan tabaksrook een disbalans in eiwitten, die leidt tot een
veranderde neuronale groei.
‘Onze data geven aan dat passief roken, naast de andere
welbekende effecten op de gezondheid, ook vermeden zou moeten worden
vanwege de gedragsmatige stoornissen die het zou kunnen veroorzaken
bij kinderen’, concludeert de onderzoeker.
Vertaling: Astrid Zwart