Greenpeace-rapport: Europese
bestrijdingsmiddelenverslaving bedreiging voor natuur en milieu
Politieke en financiële steun voor ecologische landbouw
noodzakelijk
Industriële landbouw tast de biodiversiteit aan en veroorzaakt
water- en bodemvervuiling door overmatig gebruik van
bestrijdingsmiddelen. Dit is de conclusie van een vandaag
gepubliceerde studie van Greenpeace [1]. Bijna een kwart (24,5%) van
de kwetsbare en bedreigde soorten in de EU is zo in het nauw
gedreven door bestrijdingsmiddelen en kunstmest vervuiling. Het
voortbestaan van soorten en cruciale ecosysteemdiensten zoals
bestuiving, staan op het spel. Een verschuiving van politieke en
financiële steun van industriële landbouw naar duurzame ecologische
landbouwpraktijken is daarom hard nodig [2].
De ‘IUCN Taskforce on Systemic Pesticides’ stelde in 2015 op
basis van analyse van 800 wetenschappelijke studies een catastrofale
teruggang van insecten vast [3]. De gevolgen kunnen groot zijn omdat
zo’n 70% van de belangrijkste voedselgewassen voor betere productie
van zaden, fruit en groenten, afhankelijk is van bestuiving [4].
Herman van Bekkem, Campagneleider Landbouw bij Greenpeace
Nederland zegt: “Europa’s afhankelijkheid van chemische
bestrijdingsmiddelen is niks minder dan een verslaving. Gewassen
worden routinematig behandeld met een grote variatie aan pesticiden,
soms tientallen keren per groeiseizoen. Niet-chemische alternatieven
zijn er ook, maar politieke en financiële steun moeten ervoor zorgen
dat dit veel gebruikelijker wordt. ”
Het rapport ‘Europe’s Pesticide Addiction. How Industrial
Agriculture damages our Environment’ geeft een overzicht van
bestaande wetenschappelijke literatuur over het gebruik van
bestrijdingsmiddelen in de landbouw. Deze middelen zijn een
bedreiging voor biodiversiteit. Enerzijds is het een directe
bedreiging door vergiftiging, anderzijds een indirecte bedreiging
door het verstoren van ecosystemen, zoals kwetsbare voedselwebben.
Een kwart van de 471 in de EU toegelaten actieve stoffen van
middelen blijft langer in bodem en water achter dan volgens de
regels mag. 79 stoffen overschrijden afgesproken waarden voor
giftigheid voor waterorganismen [5]. Deze stoffen hadden daarom
helemaal niet toegelaten mogen worden. Europese normen voor
waterkwaliteit worden nog steeds overschreden in bijna de helft van
de meetpunten in Nederland [6].
Het is bekend dat ‘cocktails’ van verschillende soorten
bestrijdingsmiddelen het milieu vervuilen, maar de gevolgen van deze
chemische mix worden gewoonlijk niet onderzocht in de Europese
toelatingsprocedure. Daarnaast worden alleen de ‘actieve
ingrediënten’ in de middelen onderzocht. Degelijk onderzoek naar de
bestrijdingsmiddelen zoals die daadwerkelijk gespoten worden –
inclusief de andere chemicaliën in de middelen – is urgent. De
Europese toelating slaagt er ook niet in om de lange termijneffecten
van blootstelling aan lage doses van middelen te onderzoeken, omdat
er vooral gekeken wordt naar de acute toxiciteit.
“Greenpeace roept op tot een grondige herziening van de
industriële manier waarop we nu landbouw bedrijven. Politici en
beleidsmakers moeten zich hard maken voor duurzame ecologische
landbouw en tegen bestrijdingsmiddelengebruik“, zegt Herman van
Bekkem.
Verwijzingen:
[1] Greenpeace rapport: “Europe’s Pesticide Addiction. How
Industrial Agriculture Damages our Environment”
Neumeister, L.; Reuter, W.; Zimmermann, D. (2015)
[2] Greenpeace rapport: 'Ecological Farming: The seven principles
of a food system that has people at its heart' Tirado, R. (2015)
[3]TFSP 2015: Worldwide Integrated Assessment Of The Impacts Of
Systemic Pesticides On Biodiversity And Ecosystems; The Task Force
on Systemic Pesticides, Notre Dame de Londres, 9 January 2015 (
http://www.tfsp.info/assets/WIA_2015.pdf )
[4] Klein et al. 2007: Importance of pollinators in changing
landscapes for world crops. Proceedings. Biological sciences / The
Royal Society, 274:303–13.
[5]EU approval status:
http://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/eu-pesticides-database/public/?event=activesubstance.selection&language=EN
accessed July 2015.
(6) PBL, 2014. Balans van de leefomgeving:
http://themasites.pbl.nl/balansvandeleefomgeving/2014/voedsel-en-landbouw/gewasbescherming-en-milieu
