Biologische effecten van de maan en de magnetosfeer
De discussie over in hoeverre de maan biologische invloed heeft
woedt nu al tweeduizend jaar. Pliny de Oudere beweerde dat de
maankracht “alle dingen doordringt”, dus zowel planten, vissen,
dieren als mensen.
Hij legde ook het verband tussen de maan en de getijden, wat
wiskundig door Newton werd bevestigd. Een overzicht van moderne
onderzoeken naar de biologische effecten, vooral op planten en
dieren, bevestigt de allesdoordringende natuur van deze maankracht.
Volgens berekeningen vanuit de natuurkunde - en met andere
argumenten - worden de veronderstelde mechanismes die de
zwaartekracht en het licht zouden beïnvloeden weerlegd.
Uit recent ruimteonderzoek blijkt een nieuwe benadering mogelijk
te zijn, die bewijs levert voor een verband tussen
elektromagnetische velden bij volle maan ’s nachts en de magnetische
staart van de aarde. Op gelijksoortige wijze, maar minder duidelijk,
blijkt er in het kielzog van de maan, bij nieuwe maan overdag, een
effect te bestaan op de magnetosfeer.
De verstoring van de
magnetische staart is misschien aan te tonen uit metingen van
elektrische velden tot wel 16V/m, vergeleken met het normale veld
van <1V/m, wat de suggestie werkt dat er zwakke biologische effecten
op een aantal gevoelige organismes mogelijk zijn. Gelijksoortige
krachten - die kunnen optreden bij atmosferische storingen,
geomagnetische stormen, aurora-verstoringen, gevoelens van een
‘aanwezigheid’ en pre-seismische elektromagnetische straling – staan
erom bekend dat ze dieren en 10-20% van de mensen kunnen
beïnvloeden.
Er is nu bewijs voor de mechanismes achter zaken zoals ‘calcium
flux’, melatonineverstoring, magnetiet en cryptochromen. Zowel
omgevingsvariaties als receptorvariaties verklaren verstorende
factoren en tegenstrijdigheden in het bewijs. Elektromagnetische
effecten kunnen ook sommige evolutionaire veranderingen verklaren.
Meer onderzoek naar biologische effecten van de maan, bijvoorbeeld
bij acute hartinfarcten, zou kunnen helpen bij het ontwikkelen van
strategieën om de nadelige effecten van geomagnetische verstoringen
bij gevoelige mensen te verminderen.
Vertaling: Astrid Zwart