Maagzuurremmers veranderen de darmflora drastisch
De meest gebruikte maagzuurremmers (protonpompremmers) kunnen de
samenstelling van de darmflora drastisch veranderen. Dat schrijven
onderzoekers van het Universitair Medisch Centrum Groningen en het
Maastricht Universitair Medisch Centrum vandaag in een publicatie in
het vakblad Gut. 'Onze resultaten kunnen verklaren hoe het komt dat
mensen die deze maagzuurremmers slikken vaker darminfecties door
bacteriën zoals Salmonella of Clostridium difficile hebben.' zegt
Floris Imhann, eerste auteur van het artikel.
Protonpompremmers worden door meer dan 1,1 miljoen Nederlanders
gebruikt en zijn ook wereldwijd een van de meest gebruikte
medicijnen. Protonpompremmers remmen de aanmaak van maagzuur in de
maagwand en helpen daardoor tegen brandend maagzuur en maagzweren.
Een nadeel van maagzuurremmers is dat ze de kans op darminfecties
blijken te verhogen.
De onderzoekers vroegen 1815 proefpersonen uit Groningen en
Maastricht hun ontlasting in te vriezen en te bewaren. De ontlasting
werd vervolgens bij de mensen thuis opgehaald en met behulp van
DNA-technieken in het laboratorium onderzocht. 'Dankzij een unieke
samenwerking met onder meer artsen van de afdeling
maag-darm-leverziekten en bioinformatici en statistici van de
afdeling genetica in het UMCG, kunnen we de bacteriën in de
ontlasting goed analyseren en begrijpen,' legt Imhann uit. De groep
wordt geleid door Alexandra Zhernakova, specialist in het
DNA-onderzoek van darmbacteriën.
De resultaten waren duidelijk: ongeveer 20 procent van de
darmflora is anders bij mensen die deze groep maagzuurremmers
gebruiken. 'Sommige groepen bacteriën waren duidelijk meer aanwezig,
terwijl anderen minder aanwezig waren.' Imhann keek bij een deel van
de proefpersonen ook naar de samenstelling van het speeksel.
'Maagzuurremmers maken het maagsap iets minder zuur. Normaal
gesproken gaan veel bacteriën dood door het maagsap, nu troffen we
bacteriën uit de mond aan in de darmen.' De verandering van
samenstelling van de darmflora kan verklaren hoe het gebruik van
maagzuurremmers de kans op darminfecties verhoogt. 'Als sommige
'goede' bacteriën bijna verdwijnen in de darm, is er ruimte over.
Die ruimte kan dan ingenomen worden door ziekmakende bacteriën. Dat
geldt vooral voor de bacterie Clostridium difficile, een gevaarlijke
bacterie bij kwetsbare patiënten.'
De resultaten uit die onderzoek zijn opzienbarend. 'Het is al
langer bekend dat het gebruik van bijvoorbeeld antibiotica de
darmflora beïnvloedt. Uit ons onderzoek blijkt dat het gebruik van
protonpompremmers ook een grote invloed heeft op de samensteling van
de darmbacteriën.
Toch is er geen reden voor directe paniek, benadrukt Prof. Dr.
Rinse Weersma, maag-darm-leverarts en één van de hoofdonderzoekers
van dit artikel. 'Maagzuurremmers zijn soms echt nodig.' De
resultaten laten wel zien dat er zorgvuldig met maagzuurremmers
omgegaan moet worden. 'Uit eerder onderzoek blijkt dat ongeveer de
helft van de mensen die dit type maagzuurremmers slikken dat
eigenlijk niet meer nodig heeft.' Weersma en Imhann adviseren artsen
dan ook om zich bewust te zijn van de bijwerkingen en steeds
kritisch na te denken of het slikken van maagzuurremmers nodig is.
