Verfijnde hersenstimulatie helpt bewegingsstoornissen te
verminderen
Continue diepe hersenstimulatie betekent bij patiënten met
ernstige bewegingsstoornissen een grote vooruitgang. Maar er zijn
ook vervelende bijwerkingen. Onderzoeker Martijn Beudel gaat in het
UMC Groningen met steun van de Hersenstichting de techniek verder
verfijnen. Hij wil alleen elektrisch stimuleren op de momenten dat
de bewegingsstoornissen zich voordoen.
Per jaar krijgen zo’n 25 Nederlanders een behandeling met Deep
Brain Stimulation (DBS). Het betreft mensen met ernstige
bewegingsstoornissen zoals patiënten met parkinson, een tremor of
dystonie, bij wie andere behandelmogelijkheden onvoldoende werken.
Ofschoon DBS al ruim 25 jaar bestaat is er al die tijd weinig aan
veranderd. Patiënten ervaren soms ernstige bijwerkingen zoals
spraakproblemen of ze gaan juist minder goed bewegen. Martijn
Beugel, neuroloog-in-opleiding in het UMC Groningen, heeft samen met
wetenschappers in Oxford en Londen een meer verfijnde manier van
stimuleren uitgevonden. Die verbeterde techniek gaat hij nu verder
uittesten bij zestien patiënten met parkinson en acht patiënten met
dystonie.
Beugel: ‘De huidige stimulator vuurt continu circa 130 pulsen per
seconde af en onderdrukt zo de vervelende symptomen van
bewegingsstoornissen. Enkele jaren geleden is ontdekt dat traagheid
en stijfheid bij parkinson wisselend voorkomen en gepaard gaan met
bepaalde hersengolven. Ons nieuwe type stimulator kun je vergelijken
met een pacemaker. Hij registreert onafgebroken de hersenactiviteit.
Zodra hij betagolven registreert gaat hij pulsen afgeven. Dat doet
hij dus alleen wanneer die nodig zijn.’
De resultaten met de nieuwe stimulator waren zeer bemoedigend.
Meerdere parkinsonpatiënten werden direct na de implantatie van
elektroden in hun hersenen met deze nieuwe methode gestimuleerd.
Eerst zonder medicatie, vervolgens met. ‘Zonder medicatie hoefde
slechts 45% van de tijd gestimuleerd te worden, met medicatie was
dat nog maar 15%. De behandeling bleek veilig en efficiënt en de
patiënten hadden minder bijwerkingen. De stimulatie werkte goed
samen met de medicatie. Bovendien was het stroomverbruik een stuk
minder, waardoor er minder vaak geopereerd hoefde te worden voor een
batterijvervanging.’
Beudel: ‘Er zijn meerdere bedrijven bezig om deze intelligente
stimulator te verkleinen, zodat hij geïmplanteerd kan worden. We
verwachten dat die over drie jaar beschikbaar zijn. Wanneer de
stimulatie beter werkt en er minder bijwerkingen zijn, zouden ook
meer patiënten baat kunnen hebben bij diepe hersenstimulatie.’
