Darmimmuunsysteem geïdentificeerd als een nieuw en effectief
middel bij het behandelen van diabetes
Van een algemeen gebruikt geneesmiddel voor de
behandeling van inflammatoire darmziekten, zoals de ziekte van
Crohn, is aangetoond dat het de bloedsuikerspiegel verlaagd bij
obese muizen, waardoor het mogelijki s dat het darmimmuunsysteem in
aanmerking komt voor het behandelen van diabetes bij mensen.
"Deze resultaten zijn nieuw en belangrijk omdat we
het immuunsysteem van de darmen als nieuwe speler in de controle van
de bloedsuikerspiegel kunnen beschouwen. Dit opent het hele gebied
van de immunologie van de darmen tot zwaarlijvigheid en de
complicaties zoals hoge bloedsuiker, "zegt Dan Winer, Wetenschapper,
Diabetes Research Group in de Toronto General Research Institute
(TGRI). Zijn laboratorium dat hij samen met zijn tweelingbroer Shawn
Winer leidt wordt beschouwd als een speerpunt in deze materie.
Hun onderzoek is gepubliceerd in een artikel
getiteld, Regulation of Obesity-Related Insulin Resistance with Gut
Anti-inflammatory Agents" in het prestigieuze tijdschrift Cell
Metabolism, online 7 april 2015.
Overgewicht, vooral rond de buik of de taille,
verhoogt de kans op het ontwikkelen van diabetes type 2. De vraag
die veel wetenschappers proberen te beantwoorden is: waarom draagt
obesitas bij tot insulineresistentie? In hun eerder werk tonen de
Winers aan dat immuuncellen in buikvet 'pro-inflammatoire' chemische
stoffen vrijmaken die het lichaam minder gevoelig maken voor
insuline, het hormoon dat de bloedsuikerspiegel regelt. Dit staat
bekend als insulineresistentie - een belangrijke trigger voor
diabetes type 2.
In dit onderzoek veranderde de focus van het vet
naar de darm, waar de Winers vonden dat muizen gevoed met een vet-
en calorierijk dieet grotere hoeveelheden pro-inflammatoire
immuuncellen hadden en minder van de reguleringscellen die helpen
een einde te maken aan een immuunrespons, dan bij normale muizen. De
onderzoekers vonden dit zelfde resultaat bij 14 mensen, van wie er
zeven zwaarlijvig waren. Het vetrijk dieet induceert
ontstekingsreacties in de immuuncellen van de darm met
evenwichtsverstoring van het immuunsysteem, dat op zijn beurt een
chemische cascade in gang zet die de darmwand beschadigt waardoor
bacteriële producten lekken in de bloedstroom. Deze lekkage draagt
bij tot de insulineresistentie, wanneer de cellen niet langer in
staat zijn te reageren om insuline effectief te gebruiken voor het
stabiliseren van de bloedsuikerspiegel.
"Als we de pro-inflammatoire immuuncellen aan het
begin van dit proces kunnen blokkeren zouden we de ziekte beter
kunnen behandelen," redeneert Shawn Winer, die een
gastro-intestinale pathologie collega is aan het Laboratory Medicine
Program aan de Universiteit Health Network (UHN) . "Door te focussen
op de darmen openen we veel meer therapeutische opties daar we al
een aantal goedgekeurde geneesmiddelen beschikbaar hebben voor het
behandelen van een ontstoken darm."
De onderzoekers behandelden de darmontsteking bij
obese muizen met 5-ASA of mesalazine, een geneesmiddel om
inflammatoire darmziekte te behandelen. Zij vonden dat het medicijn
de insulineresistentie omkeerde en de bloedsuikerspiegel bij de
muizen aanzienlijk verlaagde tot de bijna normale niveaus.
"Door het gebruik van dit middel konden we
diabetes type 2 diabetes voorkomen bij muizen," zegt Dan Winer, die
endocrien patholoog is bij UHN en assistent-professor in de
klinische biologie en Pathobiologie aan de Universiteit van Toronto.
"Als dit werkt bij de mens, kan het het hele veld van diabetes
preventie en behandeling veranderen." Hij wijst er ook op dat
sommige medicijnen gericht op de darm lokaal in de darm werken met
minimale bijwerkingen of absorptie in de rest van het lichaam.
Vertaling: Andre Teirlinck
