Flink aandeel opbrengst appels en bessen te danken aan wilde
bijen
Insecten zijn onmisbaar voor de bestuiving van gewassen in de
tuinbouw. Wilde bijen spelen daarbij een belangrijke rol. De
bijdrage van wilde bijen aan de productiewaarde van appels en blauwe
bessen bedraagt jaarlijks duizenden euro’s per hectare. Alleen al
voor de Elstar-appel komt dit voor heel Nederland neer op wel 16 tot
20 miljoen euro. Dat blijkt uit onderzoek van Alterra Wageningen UR
in samenwerking met EIS Kenniscentrum Insecten en Naturalis in
opdracht van het ministerie van Economische Zaken.
Staatssecretaris Dijksma van Economische Zaken: “Dit onderzoek
maakt duidelijk dat wilde bijen niet alleen essentieel zijn voor de
natuur, maar ook voor de landbouw. We moeten er met elkaar voor
zorgen dat deze belangrijke bestuivers hun nuttige werk kunnen
blijven doen. Dat is goed voor de kwaliteit van het fruit en voor de
biodiversiteit in Nederland.”
Grotere en betere vruchten
Naast de honingbij zijn er honderden soorten wilde bijen in
Nederland, maar hun belang voor de bestuiving van gewassen was tot
nu toe onbekend. Op enkele tientallen bedrijven werd de bijdrage van
deze wilde bestuivers onderzocht aan de opbrengst van appels (het
ras Elstar) en blauwe bessen (de rassen Duke en Liberty).
Door bepaalde bloemen af te schermen met fijn gaas, kon worden
nagegaan welk deel van de opbrengst afhankelijk is van bestuiving
door onder meer wilde bijen. Wilde bijen zorgden niet alleen voor
een flink hoger aantal kilogrammen vruchten, maar de vruchten waren
ook van een hogere kwaliteit. De appels werden groter, en in sommige
jaren ook beter van vorm, waardoor een groter percentage vruchten in
de hoogste kwaliteitsklasse terechtkwam. Alterra-onderzoeker Arjen
de Groot: “En dat vergroot uiteraard de netto winst voor de teler.”
Wilde bijen spelen daarbij een opvallend grote rol. “Wilde bijen
blijken veel beter te presteren dan honingbijen in de overdracht van
pollen op bloesems van Elstar-appelbomen,” zegt De Groot. “Hoewel ze
in minder grote aantallen voorkomen dan honingbijen, nemen ze meer
dan de helft van de totale bestuiving van appelbloesems voor hun
rekening.” Daardoor maakt de bijdrage van wilde bestuivers mogelijk
zelfs het verschil tussen een rendabele of een niet-rendabele
Elstar-teelt. En ook bij blauwe bessen is er een flink effect: de
netto winst lijkt daar ongeveer 12 procent lager uit te vallen als
wilde bijen zouden ontbreken.
Bloemrijke omgeving
Deze resultaten zijn belangrijk, omdat niet alleen honingbijen
momenteel onder druk staan. Ook veel soorten wilde bijen nemen in
aantal af, ongeveer de helft ervan staat op de Rode Lijst. Telers
kunnen zelf veel doen om meer wilde bestuivers op hun bedrijven te
krijgen. Denk daarbij aan het behouden of vergroten van de
bloemenrijkdom rondom hun percelen of tussen gewasrijen en het
planten van bloeiende houtige gewassen langs perceelranden en op
overhoeken.
http://edepot.wur.nl/353774
