Moederschap verandert permanent de hersenen en reacties op
hormoontherapie op latere leeftijd
Liisa Galea van de Universiteit van British
Columbia presenteert haar nieuwste bevindingen over hormoontherapie
en hersenfunctie tijdens de 9e Jaarlijkse Canadese Neuroscience
Meeting
Hormoontherapie (HT) wordt voorgeschreven om
enkele van de symptomen van de menopauze bij vrouwen te verminderen.
Menopauzale vrouwen worden vaker gediagnosticeerd met de ziekte van
Alzheimer maar niet met andere vormen van dementie, en HT wordt
voorgeschreven om cognitieve achteruitgang bij postmenopauzale
vrouwen te behandelen, met een variabele mate van effectiviteit.
Nieuw onderzoek door Dr. Liisa Galea, aan de University of British
Columbia, suggereert dat de vorm van oestrogenen in HT en eerder
moederschap kritisch kunnen zijn bij het verklaren waarom HT
verschillende effecten heeft.
Uit onderzoek bij vrouwen, en Dr Galea's onderzoek
bij dieren blijkt dat één vorm van oestrogenen, genaamd oestradiol,
welke de overheersende vorm van oestrogenen bij jonge vrouwen is
gunstige effecten hadden, terwijl estrone, dat de overheersende vorm
van oestrogenen bij oudere vrouwen, dit niet hadden.
Bovendien zijn
de effecten van estrone ook afhankelijk van de vraag of de ratten
een moederschap ervaring hadden:-estrone gebaseerd HT verminderde
het leervermogen in ratten van middelbare leeftijd die moeders
waren, terwijl het beter leervermogen toonde in ratten die dit niet
waren. Dr. Galea's nieuwste resultaten werden gepresenteerd op de 9e
Jaarlijkse Canadese Neuroscience Meeting, op 25 mei 2015 in
Vancouver, British Columbia.
"Onze meest recente onderzoek toont aan dat eerder
moederschap cognitie en neuroplasticiteit verandert in reactie op
hormoontherapie, waaruit blijkt dat het moederschap permanent de
hersenen verandert", zegt Dr. Liisa Galea.
Dr. Liisa Galea is geïnteresseerd in hoe hormonen
hersenen en gedrag beïnvloeden. Aangetoond is dat hormoontherapie
(HT) verschillende effecten op de hersenfunctie heeft en Dr. Galea
merkte op dat een factor die niet veel aandacht heeft gekregen de
vorm is van oestrogenen in HT. Er zijn drie vormen van oestrogenen:
estradiol, estrone en oestriol. Estradiol is de krachtigste van de
oestrogenen, en het is de meest voorkomende vorm bij jonge vrouwen,
terwijl estrone een zwakker oestrogeen en is de meest voorkomende
vorm bij postmenopauzale vrouwen. Een systematische review van de
gepubliceerde wetenschappelijke literatuur geeft aan dat-estradiol
gebaseerde HT meer gunstige effecten kan hebben, terwijl-estrone
gebaseerd HT's een meer nadelig effect op cognitie en risico op
dementie bij vrouwen kan hebben.
Dr. Galea onderzocht hoe twee vormen van
oestrogenen, estradiol en estrone neuroplasticiteit beinvloeden, dat
is hoe zenuwbanen in de hersenen veranderen in reactie op
verschillende factoren. Haar studies richten zich op een specifieke
regio in de hersenen, genaamd de hippocampus, die een belangrijke
rol heeft in het geheugen en ruimtelijk inzicht, zoals navigatie
vaardigheden. Beide vormen van oestrogenen verhoogde de productie
van nieuwe cellen in een deel van de hippocampus genaamd de dentate
gyrus bij jonge vrouwen. Slechts chronische estradiol, maar niet
chronische estrone, gaf een sterk toegenomen overleving van deze
nieuwe neuronen en verhoogde de expressie van Zif268, een eiwit
betrokken bij neuroplasticiteit.
Chronische estradiol, maar niet chronische
estrone, toonde ook verbeterde prestaties van de jonge vrouwelijke
ratten in een gedragstest genaamd het water doolhof. Het water
doolhof is een test van het geheugen en oriëntatie waarin ratten een
ondergedompeld platform in het water, dat ze niet kunnen zien moeten
vinden; ze moeten in plaats daarvan vertrouwen op signalen om hen
heen om zich te oriënteren en zwemmen naar het platform. Ratten die
estradiol gebaseerd HT kregen vonden het platform significant beter
dat ratten die-estrone basis HT kregen.
Dr. Galea's eerder onderzoek toonde uiteindelijk
aan dat moederschap veranderingen veroorzaakt in de architectuur van
verbindingen in de hippocampus, dus haar team onderzocht of de
verschillende vormen van oestrogenen verschillende effecten op
ratten die het moederschap eenmaal (primipaar ratten) hadden ervaren
kan hebben en die die niet (nullipaar ratten) hadden. Zij vonden
dat-estrone gebaseerde HT leren verbeterde in de middelbare leeftijd
nullipaar ratten, maar leren verminderde in primipaar ratten van
dezelfde leeftijd. Deze primipaar ratten toonden ook een
vermindering van neurogenese en Zif268, een eiwit betrokken bij
neuroplasticiteit in de hippocampus.
Omdat estrone is een component is van de meest
voorkomende vorm van HT gebruikt voor vrouwen in de Verenigde
Staten, zouden deze bevindingen implicaties hebben voor de
behandeling van aan leeftijd gerelateerde neuro degeneratieve
stoornissen bij vrouwen.
"Hormonen hebben een grote invloed op onze geest.
Zwangerschap en moederschap zijn levensveranderende gebeurtenissen
resulterend in aanzienlijke wijzigingen in de psychologie en de
fysiologie van een vrouw. Onze resultaten beweren dat met deze
factoren rekening moet worden gehouden bij de behandeling van
hersenaandoeningen bij vrouwen", besluit Dr. Liisa Galea.
Vertaald door Ingrid Pas
Ontvang iedere vrijdag de laatste nieuwtjes en videos