Hoe antibiotica infecties kunnen verergeren door resistente
bacteriën
In de afgelopen decennia, is methicilline-resistente
Staphylococcus aureus of MRSA, geëvolueerd van een beheersbare
overlast tot een ernstig probleem voor de volksgezondheid. Een
pre-klinische studie, gepubliceerd op 11 november in Cell Host &
Microbe onthult nu dat de behandeling met de eerste lijn antibiotica
daadwerkelijk MRSA huidinfecties erger kan maken, ironisch genoeg
door het activeren van het lichaamseigen pathogeen-afweersysteem. De
volgende stap zal zijn om de menselijke gegevens te verkrijgen.
"Mensen die besmet zijn met MRSA, en een beta-lactam antibiotica
krijgen - een van de meest voorkomende vormen van antibiotica -
kunnen uiteindelijk zieker worden dan wanneer ze helemaal geen
behandeling krijgen," zegt co-senior studie auteur George Liu van
Cedars- Sinai Medical Center. "Onze bevindingen onderstrepen de
dringende noodzaak om zich beter bewust te zijn van MRSA en deze
infecties snel te diagnosticeren om het voorschrijven van
antibiotica die het leven van patiënten in gevaar kunnen brengen te
vermijden."
Staphylococcus aureus, vaak eenvoudigweg genoemd "stafylokok" is
een soort bacterie die gewoonlijk op de huid of in de neus van
gezonde personen wordt meegedragen. Ongeveer een derde van de
bevolking wordt gekoloniseerd door de stafylokok, maar ongeveer 1%
is gekoloniseerd met MRSA, die bestand is tegen methicilline en vele
andere soorten antibiotica. Deze antibiotica-resistente stammen zijn
de meest voorkomende oorzaak van huid en weke delen infecties in de
Verenigde Staten. MRSA geeft ook meer kans op ernstige ziekte of
overlijden met betrekking tot methicilline-gevoelige S. aureus, maar
de onderliggende redenen zijn niet duidelijk.
Op basis van hun laatste bevindingen, vermoedden Liu en senior
co-auteur van de studie David Underhill van Cedars-Sinai Medical
Center dat de schadelijke effecten van MRSA veroorzaakt zouden
kunnen worden door juist het gen die de antibioticaresistentie
veroorzaakt. Beta-lactam antibiotica doden veel bacteriën door het
inactiveren van eiwitten die betrokken zijn bij de celwandsynthese.
Maar MRSA omzeilt acties van het geneesmiddel door het stimuleren
van een gen genaamd mecA, die op zijn beurt een omleidingsroute
activeert voor de celwandsynthese. Deze genetische wijziging maakt
het MRSA antibiotica mogelijk te overleven, maar tegelijkertijd
verandert het de structuur van de bacteriële celwand.
In de nieuwe studie, hebben de onderzoekers getest of het
immuunsysteem reageert op deze structurele veranderingen op een
manier die MRSA infecties verergert. Zij bevonden dat blootstelling
van MRSA aan beta-lactam antibiotica de activatie van mecA
veroorzaakte, waarbij de chemische bindingen tussen moleculen in de
celwand verzwakten en de bacteriën gemakkelijker afbreekbaar maakte
door immuun cellen. De afbraak van de celwand vrijgegeven fragmenten
werden herkend door het immuunsysteem en activeerde een schadelijke
ontstekingsreactie die de huidinfecties bij MRSA-geïnfecteerde
muizen verslechterde.
"We hebben nu het bewijs dat juist de factor die bepaalde S.
aureus definieert als MRSA, ook een factor is die MRSA meer
ziekteverwekkend kan maken", zegt eerste auteur van de studie
Sabrina Mueller van Cedars-Sinai Medical Center Mueller. "Maar deze
pathogene factor komt niet vrij tenzij MRSA wordt blootgesteld aan
beta-lactam antibiotica. Daarom kan een slechte keuze van
antibioticum een MRSA-infectie verergeren vergeleken met geen
behandeling."
De bevindingen kunnen belangrijke klinische gevolgen hebben,
gezien het feit dat het leven van veel MRSA-geïnfecteerde patiënten
in gevaar wordt gebracht door de initiële verkeerde antibiotische
behandeling met beta-lactam antibiotica. Momenteel omvatten
diagnostische procedures het sturen van een monster naar een
laboratorium waar de bacteriën gedurende 2 dagen kunnen groeien.
Toch zijn er ook al nieuwere tests die stafylokok DNA binnen enkele
uren kunnen detecteren nu steeds op grotere schaal beschikbaar. Dit
kan zorgverleners helpen sneller te beslissen over de juiste
behandelingsstrategie voor een patiënt, en mogelijk sterfgevallen
voorkomen in verband met onjuiste behandeling met antibiotica.
Maar de auteurs dringen aan op voorzichtigheid bij het
verspreiden van deze interpretatie van de preklinische studie naar
mensen toe voordat er meer onderzoek is uitgevoerd. "De voor de hand
liggende volgende stap is het controleren of dit ook zo gebeurt bij
de mens," zegt Underhill. "Als de menselijke gegevens suggereren dat
alleen beta-lactam antibiotica MRSA-infectie erger kan maken, dan
zouden we ons moeten bedenken over de vraag of bèta-lactam
antibiotica onze eerste keuze van empirische antibiotica moet worden
voordat de bron van de infectie bekend is, vooral in het geval van
ernstige infecties . '
Vertaling Shanti Onneweer
