Endocriene verstoringen veranderen schildklier niveaus
tijdens de zwangerschap; kan effect hebben op foetale
hersenontwikkeling
Een nieuwe studie zorgt voor "het sterkste bewijs
tot nu toe" dat endocrien verstorende chemicaliën zoals
polychloorbifenylen de schildklierhormoonhuishouding van zwangere
vrouwen kunnen belemmeren en zich over de placenta kunnen
verspreiden en daarmee de foetus aantasten.
AMHERST, Mass. - Een nieuwe studie onder leiding
van bioloog R. Thomas Zoeller van de universiteit van Massachusetts
Amherst komt met "het sterkste bewijs tot nu toe" dat endocrien
verstorende chemicaliën, zoals polychloorbifenylen (PCB's),
aangetroffen in vlamvertragende stof, verf, lijmen en elektrische
transformatoren, de schildklierhormoon huishouding van zwangere
vrouwen kunnen belemmeren en zich over de placenta kunnen
verspreiden om zo de foetus aan te tasten.
De resultaten verschenen in een eerdere online
uitgave en in de gedrukte december uitgave van het Endocrine
Society's Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism. De uitgave
werd deze week ook onderscheiden als "extramurale uitgave van de
maand" door het National Institute of Environmental Health Sciences.
Zoeller zegt, "Als endocrien verstorende
chemicaliën, hinderen PCB's de manier waarop de schildklierhormonen
functioneren, maar eigenlijk verandert de hoeveelheid hormonen in
het lichaam niet. Hoewel deze effecten op grote schaal onzichtbaar
zijn in wetenschappelijke studies die alleen de
schildklieractiviteit beoordelen door hormoon niveaus te meten,
kunnen ze een grote impact hebben op de ontwikkeling van de hersenen
van kleine kinderen."
Hoewel endocrien verstorende PCB's in 1979
verboden werden in de Verenigde Staten, worden ze nog steeds in het
milieu geloosd via vuilnisbelten of produkten die gemaakt zijn vóór
het verbod. De meeste mensen zijn in aanraking gekomen met lage PCB
niveaus, legt Zoeller uit.
In deze op de toekomst gerichte geboorte cohort
studie, keken Zoeller en collega's naar de gevolgen van lage doses
chemische blootstelling bij 164 zwangere vrouwen. Weefsel van hun
placenta's, de baarmoederconstructie die voor zuurstof en nutriënten
voor de foetus zorgt, werd geanalyseerd op een specifiek enzym,
CYP1A1, dat endocrien verstorende chemicaliën in een vorm verandert
dat direct kan interfereren met de schildklierhormoon receptoren in
het lichaam.
Dit werkstuk was een samenwerking tussen
wetenschappers van de biologie afdeling van UMass Amherst en
geneesheer-wetenschappers onder leiding van Larissa Takser van de
universiteit van Sherbrooke, Québec, die placentaweefsel verzamelden
uit een groot epidemiologisch onderzoek. Biochemisch en
experimenteel werk, dat plaatsvond in Zoeller's UMass Amherst
laboratorium gedurende de laatste tien jaar, zorgde voor het
raamwerk van de analyses. "Dit hielp ons om de specifieke
moleculaire gebeurtenissen te voorspellen die in de placenta zouden
kunnen plaatsvinden," merkt hij op, "en zo goed en zo kwaad als we
nu kunnen zeggen, hadden we gelijk."
Zoeller en collega's ontdekten dat bij
zwangerschappen waarbij de placenta hogere concentraties CYP1A1
bevatte, er ook tekenen waren van schildklierverstoring. Niveaus van
twee schildklier gereguleerde genen leken hoger bij deze
zwangerschappen, terwijl de algemene schildklierhormoon niveaus van
de moeder niet veranderde.
"Wat er dan ook gebeurt in de placenta reflecteert
kennelijk wat er gebeurt in de foetus," zegt Zoeller. "Om volledig
te begrijpen hoe endocrien verstorende chemicaliën de zwangerschap
kunnen beïnvloeden, laten de uitkomsten zien dat we niet alleen
hormoon niveaus moeten bestuderen, maar hormoonactiviteit op
cellulair niveau."
De gevolgen van endocrien verstorende chemicaliën
kunnen vooral gevaarlijk zijn voor mensen die roken, zegt Zoeller.
Het enzym CYP1A1 wordt verondersteld het bloed te zuiveren, en het
lichaam produceert meer van dit enzym als het blootgesteld wordt aan
sigarettenrook. De onderzoekers ontdekten dat zwangere vrouwen die
rookten hogere niveaus van het enzym leken te hebben in het
placentaweefsel.
Vertaling: Ellen Lam
