Waarom moet de gemeente Utrecht strafrechtelijk
vervolgd worden?
Presentatie beroep EHRM 12 maart
Uit de ambtelijke mailcorrespondentie die
de gemeente na veel juridische gedoe openbaar moest maken,
blijkt het hoofd van de afdeling Juridische Zaken van de
gemeente Utrecht het een riskante zaak te vinden om een
juridische procedure te beginnen wegens het beledigen van de
gemeente.
Zoals bekend beschuldigt de SSLU de gemeente al jaren van
gesjoemel met verkeers- en luchtverontreinigingscijfers.
Interessant is te lezen waarom deze hoge ambtenaar zo'n
juridische actie riskant vond: in een procedure bij de
civiele rechter zou wel eens kunnen blijken dat de
beschuldigingen terecht waren! En dan zou de gemeente "zich
in de eigen voet schieten". Dat zou de projecten Fly-over en
Majellaknoop "nog twijfelachtiger" maken.
Een andere hoge ambtenaar schrijft dat "wij" het er ook over
eens zijn dat het VRU-model rammelt.
"Daar kan de civiele rechter wel wat van
gaan vinden op het moment dat je dit op deze manier zou
aanpakken". Met het VRU-model worden verkeersintensiteiten
berekend en op basis daarvan wordt de luchtverontreiniging
berekend. Bij de rechtbank en tegenover het publiek
verklaart het gemeentebestuur dat de gemeente de
luchtverontreiniging heel deskundig en integer berekent,
maar hoge ambtenaren van de gemeente zien dat dus anders.
Zij blijken te vrezen dat de rechter, als die er over zou
moeten oordelen, tot de conclusie zou kunnen komen dat de
gemeente bedrog pleegt.
Die vrees is terecht. Het gesjoemel met
luchtverontreinigingsberekeningen door de gemeente Utrecht
blijkt namelijk nog veel erger dan wij dachten toen wij
besloten beroep in te stellen bij het Europese Hof in
Straatsburg.
Uit werkbladen die voor het Actieplan Luchtkwaliteit
2006-2012 en het (ontwerp)-Actieplan Luchtkwaliteit Utrecht
2008 werden gemaakt, waar wij nu na veel wobben over
beschikken, blijkt dat het effect van het instellen van de
milieuzone voor vrachtwagens werd berekend door voor alle
vrachtwagens in de hele gemeente Utrecht uit te gaan van een
zeer aanzienlijke reductie van de fijnstofuitstoot. Destijds
stond echter vast dat de milieuzone niet groter zou worden
dan de binnenstad + stationsgebied.
Verder blijkt dat het effect van het maatregelenpakket
berekend werd door aanzienlijk verlaagde
verkeersintensiteiten (zie bijlage Toveren met het
rekenmodel), een sterk verbeterde doorstroming van het
verkeer en veel lagere emissies in te voeren in het
rekenmodel.
Zo werd met wat simpele rekentrucs de
concentratie NO2 bijvoorbeeld langs de M.L. Kinglaan van 52
microgram/m3 in 2015 teruggerekend naar 40,8 microgram/m3.
Dat het RIVM en het MNP in 2005 publiceerden dat er mogelijk
elk jaar 18.000 Nederlanders vroegtijdig overlijden
(meerdere jaren te vroeg) en dat dat voor Utrecht betekent
dat er elk jaar 300 Utrechters vroegtijdig overlijden, is al
jaren bij het gemeentebestuur bekend. Het heeft er evenwel
niet toe geleid dat het gemeentebestuur (ook het college
2010-2014 niet) serieuze maatregelen genomen heeft om het
autoverkeer terug te dringen.
De aanzienlijke gezondheidsschade door
luchtverontreiniging heeft er ook niet toe geleid dat het
gemeentebestuur maatregelen genomen heeft om er voor te
zorgen dat er niet meer wordt schoongerekend. De
gemeenteraad blijkt het bovendien niet tot haar taak te
rekenen de berekeningen van de ambtelijke dienst te
controleren. Ook fracties van coalitie partijen met vrome
verhalen over schone lucht en gezondheid, geven er de
voorkeur aan niet te weten hoe er wordt schoongerekend en
hoeveel Utrechters vroegtijdig sterven door
luchtverontreiniging.
Kortom, het instellen van het beroep bij het Europese Hof in
Straatsburg was hard nodig. De SSLU overweegt om daarnaast
een civiele procedure tegen de gemeente te beginnen wegens
het bedrog met luchtverontreinigingsberekeningen.
Wij zien u graag a.s. woensdag 12 maart om
19.00 uur in het Zalencentrum Utrecht, Amaliadwarsstraat.
Met vriendelijke groet,
Namens de SSLU
Kees van Oosten
