Immuunsysteem piekt bij deel depressieve en angstige mensen
Bij mensen met een depressie of angststoornis is
het immuunsysteem overactief en overprikkeld. Zowel de remmende als
bevorderende reacties van hun immuunsysteem zijn heviger dan
normaal. Dat biedt aanknopingspunten voor nieuwe behandelmethoden.
De Hersenstichting maakt het onderzoek mogelijk van onderzoekster
Nicole Vogelzangs bij het VUmc Amsterdam.
Depressie en angststoornissen zijn naast migraine
de meest voorkomende hersenaandoeningen in Nederland. In meer dan de
helft van de gevallen slaat de gangbare behandeling niet blijvend
aan. Met grote problemen als gevolg voor getroffenen en hun
omgeving. De Hersenstichting blijft daarom vastberaden om nieuwe,
betere behandelingen te vinden.
Vogelzangs probeert de vinger te krijgen achter de
biologische oorzaken van depressie en angsten. Dat zijn oorzaken met
een lichamelijke oorsprong. Ze kunnen, net zoals sociale factoren of
levensgebeurtenissen, een depressie of een angststoornis
veroorzaken. ‘Wij denken dat biologische factoren zoals het
immuunsysteem alleen een rol spelen bij een deel van alle
depressieve en angstige mensen,' zegt Vogelzangs.
‘De kunst is om te
achterhalen bij welke mensen wel en bij welke niet. Het
immuunsysteem lijkt bijvoorbeeld actiever bij een zogenaamde
atypische depressie. Dan bedoel ik mensen die juist niet de voor de
hand liggende symptomen van depressie laten zien, zoals slecht
slapen of te weinig eten.
Deze groep slaapt en eet bijvoorbeeld
juist veel en heeft daardoor te kampen met overgewicht. Een derde
van alle depressieve en angstige patiënten heeft deze atypische
klachten. Nieuw bewijs laat zien dat bij mensen met een depressie of
angststoornis het immuunsysteem niet alleen overactief is, maar ook
overprikkeld. De uitschieters naar boven, maar ook naar beneden
lijken heftiger dan bij gezonde mensen.
We zien vooral een verschil
tussen mensen met een ernstige en minder ernstige depressie of
angststoornis. Hoe ernstiger de klachten, hoe groter de
immuunreactie. Een logische vraag is vervolgens: is die verhoogde
reactie van het immuunsysteem een oorzaak of een gevolg van de
depressie of angsten? Dat weten we nog niet.'
De bevindingen van Vogelzangs kunnen nieuwe
behandelmethoden binnen handbereik brengen denkt ze. 'Mensen met een
depressie waarbij het immuunsysteem verstoord is, zouden meer gebaat
kunnen zijn bij andere vormen van behandeling dan de gangbare
therapieën.
Nu krijgen alle patiënten met een depressie vaak nog
dezelfde medicatie of therapie. Je zou in de toekomst kunnen denken
aan ontstekingsremmende medicijnen die de werking van het
immuunsysteem onderdrukken. Of denk aan fysieke activiteiten die
antidepressief werken, maar ook een gunstige werking hebben op het
immuunsysteem. Met name bij mensen met overgewicht kan dit een
gepaste therapie zijn.’
