Mogelijk veiliger, groener alternatief voor BPA uit
afval van papierindustrie
Een afvalproduct uit de papierfabriek zou
een veiliger, groener alternatief kunnen opleveren voor het
als schadelijke stof beschouwde BPA, nu verboden in
babyflesjes, maar nog steeds gebruikt in veel
plasticsoorten. Wetenschappers vervaardigden het alternatief
voor BPA uit lignine, het mengsel dat hout zijn stevigheid
geeft, en zeggen dat het binnen vijf jaar klaar is voor de
markt.
Ze beschreven het onderzoek vandaag in een
van de meer dan 10.000 presentaties tijdens de 247e National
Meeting & Exposition van de American Chemical Society (ACS),
’s werelds grootste wetenschappelijke genootschap, dat hier
plaatsvindt t/m donderdag.
“Wereldwijd wordt ongeveer 3.5 miljoen ton
BPA geproduceerd,” zegt Kaleigh Reno, een promovenda die het
rapport heeft gepresenteerd. BPA is het component dat
stevigheid geeft aan het veiligheidsglas van brillen en
sportuitrustingen. Daar komt bij, dat BPA gebruikt wordt in
hoogwaardige lijmsoorten, de binnenkant van blik, en in
kwitantie-papier, legt ze uit. De keerzijde is dat
bisphenol-A, zoals het genoemd wordt, het hormoon oestrogeen
kan nabootsen, wat effect kan hebben op lichaam en hersenen.
Sommige experts hebben gewaarschuwd dat het onveilig kan
zijn voor kinderen en zwangere vrouwen.
Om een veiliger, milieuvriendelijker
alternatief te vinden hebben Reno en haar adviseur Richard
Wool, PH.D, van de universiteit van Delaware, zich gewend
tot de houtstof lignine. Zij merkten op dat de
papierfabricage en andere houtpulp processen 70 miljoen ton
aan afvalproduct lignine verwerkt, waarvan 98 procent
verbrand wordt om een kleine hoeveelheid energie op te
wekken.
Reno heeft een proces ontwikkeld dat
lignine deeltjes omzet in een mengsel genaamd bisguaiacol-F
(BGF), dat dezelfde vorm heeft als BPA. Zij en Wool
voorspellen dat het zich ook als BPA zal gedragen. “Deze
kennis gebruikten we bij het ontwerp van BGF op een zodanige
manier dat het niet mogelijk is om hormonen te verstoren,
maar wel de gewenste thermale en mechanische eigenschappen
van BPA behoudt.” De onderzoekers gebruikten ook U.S.
Environmental Protection Agency software om de molecule te
evalueren, vastbesloten dat het minder giftig moet zijn dan
BPA.
En omdat BGF van een bestaand afvalproduct
gemaakt wordt, gelooft Reno dat het een haalbaar alternatief
zal zijn, zowel economisch als milieuvriendelijk. BPA wordt
gemaakt van verbindingen uit olie, een fossiele brandstof,
terwijl het basismateriaal van BGF, lignine, van bomen komt,
een duurzame bron.
De onderzoekers kozen BGF, gebaseerd op
hun unieke “Twinkling Fractal Theory,” waarvan Wool uitlegt
dat het mechanische en thermale eigenschappen kan
voorspellen. “Deze methode vereenvoudigt het ontwerp van
nieuwe, uit biologische bestanddelen bestaande materialen
aanzienlijk, aangezien we uit een breed scala van potentiële
mengsels van duurzame bronnen als lignine en plantaardige
olie van tevoren de eigenschappen kunnen vaststellen, en
testen op giftigheid,” zegt hij.
Vertaling: Ellen Lam