Uffe Ravnskov Nieuwsbrief mei 2013: Is de Cochrane
Samenwerking
nog betrouwbaar?
Artsen en onderzoekers hebben groot
vertrouwen in de Cochrane Samenwerking (de Cochrane
Collaboration). Dit is een non-profit organisatie die wordt
gevormd door een groep van meer dan 28,000 vrijwilligers in
meer dan 100 landen en wordt als onafhankelijk beschouwd. De
groep voert systematische reviews uit van gerandomiseerde
wetenschappelijke onderzoeken over interventies in de
gezondheidszorg, zogeheten randomized controlled trials. De
uitkomsten hiervan worden gepubliceerd in de Cochrane
Bibliotheek.
Tot nu toe was er nog geen onderzoek naar
het effect van statines dat daadwerkelijk heeft aangetoond
dat statines succesvol zijn in het verlengen van het leven
van gezonde mensen van wie de enige ‘aandoening’ een hoog
cholesterolgehalte is, of die een verhoogd risico hebben op
hartaandoeningen maar nog nooit een hartaandoening hebben
gehad. Zoals in
een
van mijn vorige nieuwsbrieven beschreven, heeft de Cochrane
samenwerking in 2011 een analyse over deze gerandomiseerde
onderzoeken gepubliceerd.
Toen alle resultaten samen werden bekeken,
werd een minieme risico-reductie geconstateerd. Echter, de
conclusie was dat “er alleen een gelimiteerde hoeveelheid
bewijs beschikbaar was dat aantoonde dat primaire preventie
met statines een kosteneffectieve manier is om de kwaliteit
van leven van de patiënt te verbeteren. Bovendien moet men
voorzichtig zijn met het voorschrijven van statines voor
primaire preventie bij mensen met een laag cardiovasculair
risico.”
Nu wordt daarentegen in een
recent Cochrane verslag over ditzelfde onderwerp
door de auteurs geconcludeerd dat “verlagingen in all-cause
mortality, majeure vasculaire gebeurtenissen en
revascularisatie werden gevonden, zonder exces of andere
negatieve bijeffecten onder mensen die tot dan toe geen
bewijs van cardiovasculaire behandeling met statines
hadden.”
Hoe komt het dat ze zo van mening
veranderd zijn, vraagt u zich misschien af. Omdat de kleine
voordelen in het tweede review iets beter waren. Laten we
kijken naar de cijfers:
Bij de eerste Cochrane analyse warden ongeveer 28,000
‘patiënten’ geïncludeerd. In de controlegroep was 3.06% van
de patiënten overleden, terwijl dat er in de behandelde
groep 2.58% waren – een verschil van nagenoeg een half
procent. Men zou kunnen stellen dat statines de kans om na
enkele jaren in leven te zijn zonder gebruik van statines op
96.9% kan zetten, maar door iedere dag statines tot je te
nemen die kunt verhogen tot 97.4%.
In deze nieuwe analyse, die ongeveer 48,000 ‘patiënten’
includeerde, was de uitkomst iets beter. In de controlegroep
overleed 5.17% van de patiënten, in de behandelde groep
slechts 4.41% - een verschil van 0.76%. Zonder gebruik van
statines was de kans na enkele jaren in leven te zijn 94.8%,
met statines werd die verhoogd tot 95.6%.
Deze kleine effecten waren zelfs nog
overdrijven, omdat in beide analyses de autreurs EXCEL
hadden ge-excludeerd, het eerste onderzoek gedaan op
‘gezonde’ mensen. Hierin waren meer dan 8,000 mensen
geïncludeerd, maar het onderzoek werd na 48 weken stopgezet,
omdat, zoals Merck mij in een brief uitlegde, men enkel
geïnteresseerd was of de ‘patiënten’ het medicijn überhaupt
tolereerden – hetgeen ze deden.
Het gerandomiseerde onderzoek bevatte drie behandelde
groepen. Het sterftecijfer in deze groepen was 0.5%, terwijl
dat in de controlegroep enkel 0.2% was. Dit is niet vermeld
in de samenvatting, de lezer wordt geacht dit zelf te
berekenen op basis van de grafieken en cijfers in de tekst.
De redden voor het excluderen van EXCEL was dat men alleen
gerandomiseerde onderzoeken met een looptijd van ten minste
één jaar accepteerde – en zoals gezegd werd EXCEL na 48
weken al gestopt.
Zonder dat data van het EXCEL onderzoek
lijkt de analyse een voordeliger beeld te geven, omdat,
zoals de auteurs beschrijven, “er geen exces of andere
bijwerkingen waren.” Het is overduidelijk dat ze vergeten
waren wat ze in het vorige onderzoek schreven: “Er was
bewijs van selectief rapporteren van uitkomsten, er werden
bijwerkingen buiten beschouwing gelaten en er werden mensen
toegelaten tot het onderzoek die cardiovasculaire
ziektebeelden veroonden.”
En gelijk hadden ze. In mijn nieuwsbrieven en in mijn boeken
heb ik veel voorbeelden gegeven van de frauduleuze wijze
waarop door de industrie gesponsorde gerandomiseerde
onderzoeken de bijwerkingen van statines bagatelliseren.
Laat ik stellen dat ten minste 20% spierproblemen krijgt,
eenzelfde percentage impotent wordt, ten minste 4% diabetes
krijgt, ongeveer 1% staar en een onbekend aantal
zenuwaandoeningen of mentale aandoeningen zoals
geheugenverlies, depressie, slaapstoornissen en agressief
gedrag. Duana Graveline heeft ook geschreven over dit
onderwerp, en
hier is meer te lezen over de invloed van een lag
cholesterol gehalte op de werking van de hersenen.
Het meest serieus is het risico op kanker. Samen met Kilmer
McCully en Paul Rosch, twee van onze zeer gerespecteerde
leden van THINCS, heb ik een gedetailleerd overzicht van de
argumenten in een
paper gezet voor het standpunt dat
statinebehandelingen, of beter laag cholesterol,
kankerverwekkend is.
Meer over rood vlees
Al meerdere jaren worden we verteld dat rood vlees zowel
kanker als cardiovasculaire aandoeningen veroorzaakt.
Echter, het merendeel van de studies naar dit onderwerp
hebben de uitkomst berekend over de gezamenlijke inname van
zowel rood vlees als verwerkt vlees. Daarnaast, zoals ik in
een
eerdere nieuwsbrief al heb geschreven, waren er
serieuze fouten in de weinige onderzoeken naar onverwerkt
rood vlees die concludeerden dat rood vlees ongezond was.
Recent heeft Sabine Rohman, met 46
co-auteurs, de resultaten gepubliceerd van
EPIC (European Prospective Investigation into Cancer and
Nutrition), een groot dieet-onderzoek in 23 centra in 10
Europese landen. De auteurs organiseerden interviewd met
448,568 mannen en vrouwen over de eetgewoonten van het
afgelopen jaar, en in de meeste landen werd eveneens een
uitgebreid, naar eigen verantwoording ingevuld questionnaire
ingezet. Daarna werden de deelnemers voor 12 tot 13 jaar
gevolgd. Na correctie voor verstorende variabelen vonden de
onderzoekers de consumptie van rood vlees onschadelijk; en
niet onverwacht is de consumptie van verwerkt voedsel soms
juist wel schadelijk.
Uffe Ravnskov, MD, PhD, onafhankelijk
onderzoeker
Woordvoerder van THINCS, The International Network of
Cholesterol Skeptics
Magle Stora Kyrkogata 9, 22350 Lund, Sweden
tel +46 46145022 or +46-702580416
www.ravnskov.nu/uffe
Mijn boeken
Mijn
nieuwsbrieven
Wikipedia
Vertaling: Joop W Oonk