Het feit dat roken een aanzienlijk gezondheidsrisico
betekent, wordt tegenwoordig algemeen aanvaard. Uit nieuwe
onderzoeksresultaten van de Universiteit van Uppsala en
Uppsala Clinical Research Center blijkt dat roken meerdere
genen verandert die geassocieerd kunnen worden met
gezondheidsproblemen bij rokers, zoals een verhoogd risico
op kanker en diabetes .
We erven de genen van onze ouders bij de geboorte. Later
in het leven kan het genetisch materiaal door epigenetische
veranderingen worden veranderd, namelijk chemische
veranderingen van het DNA die de activiteit van de genen
beïnvloeden. Dergelijke wijzigingen worden doorgaans
veroorzaakt door veroudering, maar kan ook het gevolg zijn
van omgevingsfactoren en leefstijl . In een studie,
recentelijk gepubliceerd in het tijdschrift Human Molecular
Genetics, hebben de onderzoekers onderzocht hoe de genen
worden veranderd in rokers van tabak en niet-rokers. Ze
konden een groot aantal genen identificeren die veranderd
waren in rokers maar vonden een dergelijk effect niet in
niet-rokers.
- Dit betekent dat de epigenetische veranderingen
waarschijnlijk niet veroorzaakt worden door stoffen in de
tabak, maar door de honderden verschillende elementen die
zich vormen bij het verbranden van de tabak, zegt Åsa
Johansson, onderzoeker bij de afdeling Immunologie, Genetica
en Pathologie van de Universiteit van Uppsala en Uppsala
Clinical Research Center, die de studie geleid heeft.
Het was al eerder bekend dat rokers een verhoogd risico
hebben op het ontwikkelen van diabetes en vele soorten
kanker, en een verminderde afweer hebben en een lagere
kwaliteit van sperma. De resultaten van de studie toonden
eveneens aan dat genen die het risico verhogen voor kanker
en diabetes, of belangrijk zijn voor de immuunrespons, of
zaadkwaliteit, door roken beïnvloed wordt.
- Onze resultaten geven dus aan dat het verhoogde ziekte
risico dat geassocieerd wordt met roken gedeeltelijk een
gevolg is van epigenetische veranderingen. Een beter begrip
van het moleculaire mechanisme achter ziekten en verminderde
lichaamsfuncties, zou kunnen leiden tot verbeterde
medicijnen en therapieën in de toekomst, zegt Åsa Johansson.
Vertaling Shanti Onneweer