Onderzoekers van de University Medical Center in Bonn
geven aan: Hormoon stimuleert het beloningssysteem van de
hersenen bij het bekijken van de partner.
Hoe wordt de band behouden tussen mensen die verliefd
zijn? Wetenschappers van de University Medical Center in
Bonn hebben ontdekt dat er een biologisch mechanisme is dat
de aantrekkingskracht verklaard bij liefdesparen: Als
oxytocine wordt toegediend aan mannen en ze krijgen
vervolgens foto’s te zien van hun partner dan stimuleert het
hormoon het beloningscentrum in de hersenen, het vergroot de
aantrekkelijkheid van de partner en het versterkt de
monogamie. De resultaten van het onderzoek worden
gepubliceerd in de ”Proceedings of the National Academy of
Sciences” (PNAS).
Monogamie is niet veel voorkomend onder zoogdieren;
mensen vormen een uitzondering. Relatief veel paren van de
soort Homo Sapiens hebben in een liefdesrelatie geen andere
partners. Daarom probeert de wetenschap al langere tijd de
onbekende krachten te ontdekken die ervoor zorgen dat
liefdesparen elkaar trouw zijn. ”Het hormoon oxytocin speelt
een belangrijke rol bij partnerbinding, een hormoon dat
wordt afgescheiden door de hersenen”, zegt prof. dr. Rene
Hurlemann, Executive Senior Physician van het Inpatient and
Outpatient Department of Psychiatry and Psychotherapy of the
Bonn University Medical Center. Een team van wetenschappers
van de Universiteit van Bonn, onder leiding van prof.
Hurlemann en met deelname van onderzoekers van de Ruhr
Universiteit van Bochum en de Universiteit van Chengdy
(China) onderzocht nauwkeurig het effect van het
”bindingshormoon”.
Oxytocine maakt de partner aantrekkelijker
De onderzoekers toonden aan 40 heteroseksuele mannen met
een vaste relatie foto’s van hun vrouwelijke partners - en
ter vergelijking foto’s van andere vrouwen. Eerst werd de
proefpersonen een dosis oxytocine toegediend als een
neusspray en op een later tijdstip was het een placebo.
Daarnaast bestudeerden de wetenschappers ook de
hersenactiviteit van de proefpersonen met behulp van
functioneel magnetische resonantie tomografie. ”Toen de
mannen oxytocine kregen in plaats van een placebo werd hun
beloningssysteem in de hersenen zeer actief bij het bekijken
van de partner en vonden ze hen aantrekkelijker dan de
andere vrouwen”, zegt eerste auteur Dirk Scheele.
In een andere testreeks, testten de onderzoekers of
oxytocine de activering van het beloningssysteem alleen
verhoogd bij het zien van de partner of dat er ook een
vergelijkbaar effect is bij het zien van foto’s van
kennissen en vrouwelijke collega’s die de mannen al vele
jaren kennen. ”De activering van het beloningssysteem met
behulp van oxytocine had een zeer selectief effect met de
foto’s van de partners”, zegt psycholoog Dirk Scheele. ’We
zagen dit effect niet bij het tonen van foto’s van
langdurige bekenden”. Gebaseerd op deze resultaten is
eenvoudige bekendheid derhalve niet voldoende om het
hechtingseffect te bevorderen. De wetenschappers zijn er van
overtuigd dat het liefdesparen moeten zijn.
Biologisch mechanisme van liefdesparen werkt als een drug
Over het geheel genomen toont de data aan dat oxytocine
het beloningssysteem activeert, dus behoudt het de band
tussen geliefden en bevordert het de monogamie. ”Dit
biologisch mechanisme bij een liefdespaar is vergelijkbaar
met een drug”, zegt prof. Hurlemann. Zowel in de liefde als
bij het innemen van drugs streven mensen naar het stimuleren
van het beloningssysteem van de hersenen. ”Dit zou ook
kunnen verklaren waarom mensen na een scheiding van hun
partner in een depressie of diepe rouw vervallen: Door het
ontbreken van oxytocine secretie raakt het beloningssysteem
ondergestimuleerd en verkeert het min of meer in een
terugtrekkingsstaat:, zegt prof. Hurlemann. Een behandeling
met het bindingshormoon kan echter contraproductief zijn:
Toediening van oxytocine kan misschien zelfs het lijden
vergroten omdat het alleen maar het verlangen naar de
geliefde partner kan vergroten.
Op het eerste gezicht lijkt monogamie weinig zin te
hebben. In de klassieke weergave van de evolutionaire
biologie hebben mannen een voordeel als ze hun genen zoveel
mogelijk verspreiden middels veel verschillende partners.
Maar een ander aspect speelt ook een grote rol: ”Wanneer
oxytocine de partnerband versterkt verhoogt het de
stabiliteit van de persoon middels het verstrekken van
voedsel en daarmee de overlevingskansen van het nageslacht”,
legt prof. Hurlemann uit. En de genen van een persoon worden
op hun beurt weer verder verspreid via de kinderen.
Vertaling Lia Keizer