UWM onderzoeker onthult nieuwe details over de
mechanismen van de receptor.
Het verlies van oestrogenen tijdens de menopauze verhoogt
bij de vrouw het risico op dementie en de ziekte van
Alzheimer, maar hormoon vervangende therapie kan schadelijke
bijwerkingen veroorzaken.
Het kennen van het exacte mechanisme van oestrogeen
activatie in de hersenen kan helpen om geneesmiddelen te
ontwikkelen die ervoor kunnen zorgen dat vrouwen van
middelbare leeftijd de voordelen hebben van
hormoonvervangende therapie zonder de risicoverhoging op het
krijgen van hart- en vaatziekten of borstkanker.
In een nieuwe studie onthult Karyn Frick, hoogleraar
psychologie aan de University of Wisconsin-Milwaukee (UWM),
details over de rol van oestrogeen in de complexe cellulaire
communicatiesysteem onderliggende geheugenvorming.
“De receptor mechanismen die middels oestrogenen er voor
zorgen dat het geheugen verbetert, wordt nog steeds slecht
begrepen,” geeft Frick aan. “Via deze studie zijn we
begonnen met het uitzoeken van een aantal belangrijke
sleutelfactoren die voor oestrogenen nodig zijn om te
bemiddelen bij geheugenvorming.”
Het onderzoek, vandaag gepubliceerd in het Journal of
Neuroscience, richt zich op de oestrogene effecten in een
gebied van de hersenen, genaamd hippocampus, welke
verslechtert bij het ouder worden of bij de ziekte van
Alzheimer. De onderzoekers vonden uit dat elk van de twee
bekende oestrogeenreceptoren snel een specifiek cellulaire
route activeerde in de hippocampus van vrouwelijke muizen,
die nodig is bij geheugenvorming. Maar alleen in
wisselwerking met een zekere glutamaat receptor mGluR1
genaamd.
De studie onthulde dat wanneer deze glutamaat receptor
geblokkeerd wordt dat de cel - signalerende proteïne ERK
niet geactiveerd wordt door de krachtige oestrogeen
17β-oestradiol. Omdat ERK activering nodig is voor
geheugenvorming zorgde oestradiol niet voor een verbetering
van het geheugen bij muizen waarvan mGluR1 geblokkeerd was.
Het team van Frick vond ook aanwijzingen dat er fysieke
interactie plaatsvindt op het celmembraan door
oestrogeenreceptoren en mGluR1, waardoor oestradiol binnen
enkele seconden tot minuten invloed heeft op de
geheugenvorming. De gezamenlijke gegevens leveren het eerste
bewijs dat de snelle signalering, gestart door deze
interacties, essentieel is voor oestradiol om het door de
hippocampus gereguleerd geheugen te verbeteren.
“Onze gegevens suggereren dat de interactie tussen de
oestrogeenreceptoren en mGluR1 op de celmembraan voor
oestradiol van cruciaal belang zijn om het geheugen te
verbeteren. Het levert belangrijke nieuwe informatie over
hoe oestrogenen geheugenvorming reguleren,” aldus Frick.
“Omdat membraaneiwitten betere doelen zijn voor de
ontwikkeling van geneesmiddelen dan eiwitten in de cel,
konden deze gegevens leiden tot een nieuwe generatie van
therapieën die de cognitieve voordelen van oestrogenen
bieden zonder de schadelijke bijwerkingen.”
Vertaling: Lia Keizer