Risico op falende implantatie en lagere opbrengst oöcyten
in verband met hogere niveaus van ftalaten in de urine
Ftalaten vallen onder een groep van industriële
chemicaliën, waarvan sommige studies schadelijke effecten op
de reproductieve gezondheid en ontwikkeling aantonen, vooral
bij de man. Als zodanig worden zij gezamenlijk omschreven
als "endocriene verstoorders" en gezien als een van de
mogelijke factoren vanuit de omgeving die verantwoordelijk
zijn voor een afname van vruchtbaarheid. Zij worden
ingedeeld in twee groepen - hoog molecuulgewicht ftalaten
worden gebruikt in de productie van kunststoffen, terwijl
laag molecuulgewicht ftalaten veelvuldig worden gebruikt
voor de vervaardiging van cosmetische producten.
Onderzoek op mensen toont meer en meer negatieve
verbanden aan tussen ftalaten en de reproductieve functie,
met inbegrip van veranderde sperma hoeveelheid en
-kwaliteit. Bij vrouwen is het effect echter minder goed
onderzocht. Ondanks de wijdverspreide blootstelling van
mensen aan ftalaten, is er weinig bekend over de effecten
van low-level, dagelijkse blootstelling aan ftalaten op de
functie van de eierstokken - en dus op de reproductieve
gezondheid van vrouwen.
Een nieuwe studie, dit jaar naar voren gebracht door dr.
Irene Souter van het Massachusetts General Hospital en de
Harvard Medical School in Boston, USA, op de jaarlijkse
bijeenkomst van ESHRE, suggereert nu dat de blootstelling
aan ftalaten - zoals gemeten door niveaus van ftalaat
metabolieten in de urine - wordt geassocieerd met een
verminderde vruchtbaarheid wanneer wordt gekeken naar de
reactie op een IVF behandeling.
"Onze gegevens ondersteunen de hypothese dat
blootstelling aan bepaalde ftalaten zou kunnen leiden tot
nadelige resultaten op het vrouwelijke reproductieve
systeem," zei Dr. Souter.
De studie volgde de voortgang van 231 vrouwen (in 325
nieuwe behandelingscycli) die IVF ondergingen in het
Massachusetts General Hospital tussen 2004 en 2012;
urinemonsters, afgenomen aan het begin van en gedurende de
behandeling, werden geanalyseerd op vier primaire
metabolieten van ftalaten.
De gevonden niveaus van metabolieten in de urine werden
vervolgens afgezet tegen drie ‘markers’ van reacties op IVF:
het aantal geproduceerde eieren na ovariële stimulatie, de
ontwikkeling van het embryo, en mislukte implantatie.
Ten eerste bleek dat ftalaten in urine werden gevonden
bij bijna alle vrouwen, wat het wijdverbreide niveau van
blootstelling weergeeft.
Ook bleek uit de resultaten dat de kans op falende
implantatie wordt verhoogd bij elke kwartiel extra van twee
van de urine-ftalaat metabolieten. Bijvoorbeeld voor DEHP
(gebruikt in vinyl kunststof) was de kans op mislukte
implantatie in het hoogste kwartiel (Q4) tweemaal zo groot
als in het laagste (Q1).
Er is ook een toenemende daling in het aantal uit de
eierstokken gehaalde oöcyten, van 4,17% (Q2), 6,19% (Q3) en
11,4% (Q4) per DEHP ftalaat kwartiel, vergeleken met Q1 (het
laagste referentie-kwartiel).
De resultaten toonden dus aan dat urineconcentraties van
enkele veel gebruikte ftalaten “dosisafhankelijk”
samenhangen met een lagere opbrengst aan IVF eicellen en een
verhoogd risico op mislukte implantatie. Er werd echter geen
verband aangetroffen tussen de hoeveelheid ftalaten in urine
en het aantal bevruchtingen of de ontwikkeling van het
embryo.
Dr Souter merkt op dat zij gelooft dat de resultaten "de
hypothese ondersteunen " dat ftalaten wijdverspreid zijn in
het milieu en een negatief effect kunnen hebben op de
vrouwelijke vruchtbaarheid, vooral wanneer getest bij IVF.
"We worden allemaal voornamelijk blootgesteld aan
ftalaten door inademing en inslikken”, legt ze uit. "Het is
bijzonder moeilijk zo niet onmogelijk om blootstelling aan
ftalaten te vermijden, omdat zij in zoveel producten
zitten." Maar, voegt ze eraan toe, de blootstelling kan
worden verminderd door het volgende:
Beperk het gebruik van producten voor persoonlijke
verzorging met geuren (waaronder veel van de moderne
babyverzorgingsproducten en luchtverfrissers).
Beperk het gebruik van plastic bakjes en zakjes voor
voedselopslag en plastic folie (zeker geen voedsel in
verwarmen). Lees de etiketten en vermijd
kinderspeelgoed gemaakt van kunststof (vinyl) dat ftalaten
bevat.
Vertaling: Astrid Zwart
