Een team van de Universiteit van Rochester Medical Center
(URMC) heeft wetenschappelijk aangetoond wat veel vrouwen
anekdotisch melden: dat het borstkanker medicijn tamoxifen
giftig is voor cellen van de hersenen en het centrale
zenuwstelsel, het produceert mentale mist gelijkaardig aan
"chemo brain ."
Echter , in het Journal of Neuroscience melden
onderzoekers dat ze een bestaand geneesmiddel hebben ontdekt
die lijkt de schadelijke effecten van het
borstkankermedicijn tegen te werken.
Auteur Mark Noble , Ph.D. , hoogleraar Biomedische
Genetica en directeur van de UR Stem Cell en Regenerative
Medicine Institute, zei dat het spannend is om potentieel in
staat te zijn om een toxische reactie te voorkomen van één
van de oudste en meest gebruikte medicijnen bij borstkanker.
Hoewel tamoxifen relatief gunstig is vergeleken met de
meeste kankerbehandelingen produceert het toch
verontrustende bijwerkingen.
Door het bestuderen van de effecten van tamoxifen op het
centrale zenuwstelsel en vervolgens het screenen van een
bibliotheek van 1040 verbindingen reeds klinisch in gebruik
of bij klinische proeven identificeerde zijn team een
substantie AZD6244 die het doden van hersencellen
elimineerde bij muizen.
Noble: "Voor zover ik weet is er niemand anders die een
agent heeft gevonden dat de hersenen en het centrale
zenuwstelsel beschermt terwijl de kankercellen niet
beschermd worden. "Dit creëert een geheel nieuw paradigma;
dat is de richting die we moeten volgen" zei Noble.
Het onderzoek is het resultaat van twee afzonderlijke
maar gerelateerde projecten van Noble 's lab. Men onderzocht
de wetenschap die ten grondslag ligt aan een aandoening die
bekend staat als 'chemo brain en een ander is op zoek om
tamoxifen te exploiteren voor gebruik in andere vormen van
kanker buiten het vroege stadium, minder agressieve
borstkanker. (Het geneesmiddel is een soort hormonale
therapie die werkt door het stoppen van de groei van
oestrogeen gevoelige tumoren.)
Noble's team identificeerde als eerste centrale
zenuwstelsel (CZS ) cellen die het meest kwetsbaar zijn voor
tamoxifen toxiciteit (Journal of Neurscience). De
belangrijkste van deze waren oligodendrocyte - type 2
astrocyten voorlopercellen ( O-2A/OPCs ), cellen die
essentieel zijn voor het maken van de isolerende mantels
(myeline genaamd) die nodig zijn om zenuwcellen goed te
laten werken. Blootstelling aan klinisch relevante niveaus
van tamoxifen gedurende 48 uur doodde meer dan 75 procent
van deze cellen.
In eerdere studies van de biologie van de cognitieve
problemen die blijven bij sommige mensen behandeld voor
kanker, ontdekte Noble en collegas dat 5-fluorouracil,
(cisplatine, cytarabine, carmustine), en meerdere andere
soorten chemotherapie, populaties stamcellen beschadigen in
het CZS. Gepubliceerd in het Journal of Biology in 2006 en
2008 zijn deze studies pioniers in de analyse van de
biologische grondslagen van hersenchemo.
"Het is van cruciaal belang om veilige behandelingen te
vinden die de hersenen kunnen redden van
waardevermindering," zei Noble , "want ondanks toenemend
bewustzijn en onderzoek op dit gebied blijven sommige mensen
sukkelen met korte termijn geheugen verlies, mentale mist en
moeite om zich te concentreren. Bij sommige patiënten
slijten de effecten na verloop van tijd maar anderen ervaren
symptomen die kunnen leiden tot verlies van baan, depressie
en andere slopende toestanden."
Noble's labo, onder leiding van doctor Hsing-Yu Chen ,
Ph.D. , identificeerde 27 medicijnen die O-2A/OPCs
beschermen tegen de gevolgen van tamoxifen. Verdere testen
resulteerden in de afzonderlijke vermelding van AZD6244 door
andere laboratoria als een potentiële behandeling van
kanker.
Bij muizen die gelijktijdig behandeld werden met
tamoxifen plus AZD6244 werd celdood in het corpus callosum,
de grootste witte stof ( myeline ) structuur in de hersenen,
verhinderd meldde de studie. Ondertussen zijn verscheidene
nationale klinische proeven lopend i.v.m. de veiligheid en
effectiviteit van AZD6244 bij de behandeling van
verschillende kankers, van borst en colon tot melanoma en
longkanker .
Onderzoekers waren ook optimistisch over de bevinding dat
terwijl AZD6244 de hersencellen beschermt het ook niet de
kankercellen beschermt. Nieuwe geneesmiddelverbindingen
hebben grotere waarde als zij de effecten van de bestaande
behandelingen niet compromitteren, en in dit geval, zei
Noble, komen de experimenten in zijn laboratorium overeen
met de studies van andere onderzoeksgroepen die vonden dat
het gecombineerde gebruik van AZD6244 en chemotherapie het
doel van de kankercellen te bewerken verhoogt.
In de toekomst wil Noble's groep de dosering
identificeren van AZD6244 die maximale bescherming en
minimale verstoring van differentiërende hersencellen biedt.
Hun onderzoek werd gesteund door het Amerikaanse ministerie
van Defensie, National Institutes of Health , Susan Komen
Race for the Cure en het Carlson Stem Cell Fonds .
Dit is de tweede tamoxifen gerelateerde studie die in
2013 komt van van Noble's laboratorium. In april lieten ze
in een preklinisch onderzoek zien dat zij het hefboomeffect
van de verschillende cellulaire activiteiten van het
medicijn konden opkrikken zodat het ook zou kunnen werken
bij agressievere triple negatieve borstkanker. In het
tijdschrift EMBO Molecular Medicine meldden Noble en Chen
ook het vinden van een experimentele verbinding die het
vermogen van tamoxifen om op deze nieuwe manierte werken
verbetert.
Vertaling: Andre Teirlinck